President Chandrikapersad Santokhi heeft geen voorganger als ondersteuning op zijn kabinet nodig. “Wat hij nu nodig heeft, is een volk dat hem niet in de steek laat nu hij moeilijke keuzes moet maken. Hij moet zijn fouten wel corrigeren, maar wij hebben hem als trekker gekozen om ons voor te gaan in wat vooraf een zware job mocht heten”, zei voormalig president en ex-voorzitter van de NPS, Ronald Venetiaan, vrijdagavond 7 oktober tijdens een lezing in het NPS-hoofdkwartier Grun Dyari. Het ex-staatshoofd hield de ruim 400 aanwezigen voor dat hij veel aspecten van het te voeren regeerbeleid met Santokhi heeft besproken toen hij als president was gekozen, maar nog niet in functie was beëdigd. Onder de aanwezigen bevonden zich ex-vicepresident Jules Ajodhia en bisschop Karel Choennie. “Bij het names and facesbeleid ten aanzien van benoemingen bij staatsbedrijven zijn fouten gemaakt. De president moet die fouten corrigeren”.

Venetiaan merkte op dat de president in zijn carrière van politieagent tot minister van Justitie en nu als president een persoonlijk netwerk heeft opgebouwd, “waarvan hij niet zonder redenen gelooft, dat die van positieve invloed kunnen zijn in zijn werk als president van Suriname.” Hij noemde de Surinaamse diaspora, met name “het hindostaanse deel in Nederland”, Nederlandse, Indiase en Amerikaanse regeringskringen. “In het bijzonder de contacten met Nederland en de VS moeten de president hebben aangemoedigd om het noodzakelijke herstelprogramma te koppelen aan de ondersteuning van het IMF.”

De ex-president gaf aan dat hij en de NPS geen tegenstander zijn van het IMF. “Alleen hebben de NPS-coalities tijdig ingezien welke de risico’s zijn van het belasten van het IMF met begeleiden van een herstelprogramma voor de Surinaamse economie met geconditioneerde financiële ondersteuning van het IMF”, stelde de inleider. Hij pleitte evenwel niet ervoor dat president Santokhi het IMF vaarwel zegt. “Integendeel moet nu blijken als de landen in zijn netwerk de rol die hij verwacht, zullen spelen bij de aangekondigde heronderhandeling van het Herstelprogramma met het IMF. Zal het IMF oor hebben voor de boodschap over de nood waarin het volk verkeerd? Fouten die president Santokhi heeft gemaakt die nog te herstellen zijn, moeten snel gecorrigeerd worden, vindt Venetiaan. Het staatshoofd heeft volgens hem een aantal zaken gedaan die niet meer te corrigeren zijn, maar sommige wel. Bij het names and facesbeleid ten aanzien van benoemingen bij staatsbedrijven zijn fouten gemaakt. “De president moet die fouten corrigeren”, aldus Venetiaan.

Zonder dit expliciet te noemen verwees hij naar de benoeming van first-lady Mellissa Santokhi-Seenacherry als plaatsvervangend president-commissaris in de raad van commissarissen bij Staatsolie. Hij merkte op dat fouten die “overnight” zijn gemaakt nu “langabere” zijn geworden om op te lossen. Al een aantal maanden roept president Santokhi dat zijn vrouw uit de rvc van Staatsolie zal worden verwijderd, maar tot nu toe is dat niet gedaan. De benoeming van de first-lady kort na het aantreden van de regering heeft tot grote maatschappelijke verontwaardiging geleid. In zijn presentatie gaf de ex-president aan dat bij verschillende aanpassingsprogramma’s, onder andere het structureel aanpassingsprogramma van de NDP in 2016, duidelijk is gebleken dat de condities van de financiële ondersteuning door het IMF maatregelen vereisen die leiden tot devaluatie van de Surinaamse munteenheid, sanering van de overheidsbegroting waaronder afschaffing van subsidies en het afslanken van de overheid.

Venetiaan: “De gevolgen zijn nu al merkbaar, nu al voelbaar.” Voelbaar in algemene verhoging van de prijzen van goederen en diensten; waardevermindering van spaartegoeden; toename van de verarming van gezinnen; instorting van stichtingen; terugval van het bedrijfsleven tot liquidatie van verschillende bedrijven; de roep om opvang van de medewerkers die afvloeien van bedrijven en stichtingen terwijl het herstelprogramma uitziet naar de opvang van uittredende ambtenaren door het bedrijfsleven. De ervaring is, aldus de inleider, dat veel van de klappen die de samenleving nu incasseert, onherstelbaar zijn. En als extra klap geldt, dat als de regering moet afwijken van het afgesproken tijdschema, het IMF de pas inhoudt ten aanzien van de overeengekomen financiële ondersteuning van het programma. De regering geeft met eigen middelen en met schenkingen en leningen hier en daar enige financiële ondersteuning aan de financieel zwakste groepen in de gemeenschap.

Hij merkte verder op Suriname ook de ervaring heeft dat het mogelijk is om met een aanpassingsprogramma, de weg terug te vinden naar een evenwichtige situatie in onze economie. “Helaas zonder automatisch herstel van alle geleden schade, bijvoorbeeld aan spaargelden en pensioenen. De regering zal moeten zorgen voor opvang, vooral ook van de gepensioneerden in de particuliere sector”, stelde de oud-NPS-voorzitter. Hij vroeg zich af of in de heronderhandeling met het IMF, dit instituut oor zal hebben voor de boodschap over de nood waarin het volk verkeert. Het is volgens Venetiaan van belang de geleende en eigen financiële middelen niet te laten verdampen bij nieuwe afspraken met het IMF.