Maandag 16 december 2019 – Executive directors van het Internationaal Monetair Fonds (IMF) zijn, tijdens een meeting van de Raad van Bestuur, over het algemeen, positief geweest in hun statements over de Surinaamse economie. Deze ontmoeting heeft plaatsgevonden op 11 december bij het hoofdkwartier van het IMF in Washington DC. Er is vergaderd over het Staff Report van de 2019 Artikel IV Consultatie over Suriname; de meeting had een zeer vlot verloop.

De sprekers hebben ook de risico’s aangehaald. Zowel de “downside risks” (economische risico’s als gevolg van een negatieve economische ontwikkeling zoals een val van wereldmarktprijzen van goud en olie), alsook “upside risks“ (economische kansen als gevolg van een positieve economische ontwikkeling zoals een grote olievondst met het verzachten van de negatieve druk die grote hoeveelheden deviezen kunnen hebben op de concurrentiepositie) zijn onderstreept.

Tegelijkertijd hebben de directeuren hun waardering uitgesproken voor de inspanningen van de Surinaamse autoriteiten ter indamming van deze risico’s. De Board erkent dat de diepe crisis van 2015/2016 voor een enorme terugval van de economie heeft gezorgd. Zowel het afremmen van deze neergang, als de noodzakelijke investeringen gepleegd in de fysieke en sociale infrastructuur zijn duidelijk zichtbaar in de cijfers en bleven niet onopgemerkt. De bestuurders waren het unaniem mee eens dat:

– Het huidig stabilisatieproces mogelijkheden biedt om de uitdagingen op het gebied van de overheidsfinanciën, Staatsschuld, toezicht op monetaire- en financiële raamwerken, economische diversificatie en andere structurele onevenwichtigheden aan te pakken.

– De maatregelen om duurzame financiering van de overheidsbalans te bewerkstelligen, positief zijn en verdere ondersteuning vereisen.

– De NRA voor significante verbetering zal zorgen van het AML/CFT-raamwerk.

– De uitgevoerde en in voorbereiding zijnde financiële wet- en regelgeving een belangrijke rol zullen vervullen bij het consolideren van financiële stabiliteit.

– Structurele hervormingen versneld doorgevoerd moeten worden ter ondersteuning van het investeerdersvertrouwen en verwelkomen de getoonde inzet van de autoriteiten in het kader van de versterking van beheersstructuren in de extractieve sector (met name EITI en het Mijnbouw Instituut).

Hier volgt een gedetailleerde weergave van de discussieonderwerpen:

De directeuren juichten toe dat de Surinaamse economie gestaag groeit bij lage inflatie, de werkloosheid daalt en de wisselkoers zich stabiliseert. Ze benadrukten dat deze stabilisatie de gelegenheid biedt om de centrale uitdagingen voor de economie aan te pakken, waardoor macro-economische kwetsbaarheden en neerwaartse risico’s zullen verminderen.

Bestuurders onderstreepten het belang van het draagbaar houden van de overheidsschuld en deze op middellange termijn afbouwen, door de fiscale discipline te versterken. Jaarlijks zal met de indiening van de ontwerpbegroting ook een schuldbeheerplan worden aangeboden. Ze verwelkomen de getroffen maatregelen van de autoriteiten om de administratie van inkomsten en uitgaven duurzaam te verbeteren en te moderniseren. Bestuurders waren van mening dat goedkeuring van de Wet op het beheer van de overheidsfinanciën (Comptabiliteitswet) evenals de geplande belastinghervormingen ook kunnen bijdragen aan ruimte voor overheidsinvesteringen die de groei op lange termijn zullen ondersteunen.

De Braziliaanse directeur die ons land in het Bestuur vertegenwoordigt voerde aan dat het primaire begrotingstekort tussen 2015 en 2018 met ongeveer vier procentpunten van het BBP is afgenomen. Voorts benadrukte hij dat de autoriteiten gecommitteerd zijn aan verdere fiscale stabilisatie, middels meerdere toekomstige inkomsten- en uitgavenmaatregelen, hetgeen de schuldterugbetalingscapaciteit zal versterken.

De Raad van Bestuur benadrukte de noodzaak om de algemene subsidies voor de elektriciteitssector geleidelijk af te schaffen en te vervangen voor geëarmarkte ondersteuning aan kwetsbare groepen. Ze zien in de overname van de Afobakadam, die gepland staat voor eind deze maand, een belangrijk instrument om de energiekosten te verlagen. Suriname heeft via haar vertegenwoordigende directeur het Bestuur geïnformeerd dat de dam die vele honderden miljoenen US-dollars marktwaarde vertegenwoordigd voor haast niets wordt verkregen, maar

dat de oude schuld tot stand is gekomen, vanwege achterstallige betalingen van circa US$ 100 miljoen die betaald zal worden. Daarenboven zal de vermindering op de jaarlijkse subsidies in de orde van US$ 50-60 miljoen bedragen, welke de winst was die Alcoa maakte, aangezien Suriname de zeggenschap verkrijgt en een efficiënt kostenbeheer en prijsbeleid zal bepalen.

Suriname voerde ook aan dat ingaande het eerste kwartaal van 2020, Newmont behoorlijke inkomstenbelasting zal afdragen, aangezien de depreciatie van haar investering zal zijn opgehouden. Deze maatregelen houden jaarlijks tezamen reeds 3 procentpunten van het Bruto Binnenlands Product in, wat een belangrijke nieuwe impuls geeft aan de verdere daling van het overheidstekort sinds 2015.

De operationalisering van het Suriname Spaar en Stabilisatie Fonds (SSSF) is door het IMF zeer positief ontvangen, als mechanisme om de impact van mijnbouwopbrengsten volatiliteit weg te nemen en een buffer te creëren voor toekomstige generaties.

De autoriteiten hebben de Wereldbank Groep (WBG) intussen benaderd met een verzoek om technische bijstand. Bestuurders onderstreepten het belang van diversificatie van de economie en het doorvoeren van structurele hervormingen om potentiële groei te stimuleren. Het terugdringen van de hoge kosten van zakendoen, het hervormen van het investeringskader en het versterken van governance zijn belangrijk voor het investeerders vertrouwen. Investeringen in onderwijs en hervormingen van de arbeidsmarkt, gecombineerd met een zinvol vangnet voor werklozen, zullen ook belangrijk zijn. Bestuurders zijn aangemoedigd door de recente wetten over het minimumloon en de verbetering van ondersteuning voor moederschap en vaderschap.

Ze verwelkomen ook de sterke betrokkenheid van de autoriteiten om het bestuur en de transparantie in de mijnbouw ontginningssectoren te versterken. Suriname heeft aangevoerd dat de mijnopbrengsten zullen worden gebruikt om de ontwikkeling in andere sectoren te katalyseren. De ontginning van offshore olie zal de groeivooruitzichten dramatisch veranderen, wanneer rekening wordt gehouden met upstream- en downstreameffecten. De aanstaande olie-exploratie in buurland Guyana biedt naar verwachting al vele kansen aan inwoners van Suriname. Veel Surinaamse bedrijven hebben vestigingen in Guyana geopend die in beide landen de lokale diensten en goederen en aanleveringscapaciteit ondersteunen. Verder zijn hervormingen in de kleinschalige goudsector gericht op de ontwikkeling van schonere en meer kostenefficiënte

mijnbouwproductiemethoden en het verbeteren van de inkomsteninning administratie, wat de mijnbouwopbrengsten uit deze sub-sector zal verhogen. Het nieuw opgerichte mijninstituut zal in deze hervormingen centraal staan.

Directeuren uitten weliswaar hun bezorgdheid over de hervatting dit jaar van de monetaire financiering van de begroting uit hoofde van Artikel 21 uit de bankwet, maar verwelkomen de stappen van de autoriteiten om dergelijke verdere financiering te voorkomen. Zij namen positieve nota van de door de autoriteiten gewijzigde, nieuwe bankwet die binnenkort zal worden behandeld in het parlement. Hieruit voortvloeiend zal het financieringsvoorschot voor eind van het jaar volledig worden afgewikkeld.

De Bestuurders waren ook lovend over de recente introductie van nieuwe monetaire instrumenten en de voorbereiding van verschillende wetsontwerpen om het monetaire kader te verbeteren. Ze onderstreepten dat de Centrale Bank van Suriname (CBvS) ook expliciete monetaire doelstellingen moet publiceren, die gestoeld zijn op een effectief liquiditeitsbeheerplan.

Bestuurders drongen er bij de CBvS op aan om haar toezichthoudende acties te vernieuwen en een meer assertieve benadering te gebruiken om ervoor te zorgen dat banken – die in gebreke zijn – binnen een vooraf bepaalde tijdshorizon terugkeren naar de naleving van wettelijke vereisten. Dit zal kwetsbaarheden in de financiële sector verminderen. Er zijn ook een uitgebreid crisisbeheer en resolutie systeem nodig. Directeuren toonden zich verheugd over de voorbereiding van diverse ontwerpwetgevingen op deze gebieden en kijken dan ook uit naar een zo snel mogelijke goedkeuring door het parlement. Ook reageerden zij aanmoedigend dat autoriteiten dit jaar zijn begonnen met een nationale risicobeoordeling om het AML /CFT-kader verder te verbeteren.

De Surinaamse autoriteiten, in deze het ministerie van Financiën en de Centrale Bank van Suriname, zijn doordrongen van de kansen en uitdagingen om onze economie duurzaam tot verdere ontwikkeling te brengen. Het pad van fiscale stabiliteit en schuldafbouw wordt voortgezet. Dit moet via een rechtvaardige verhoging van overheidsinkomsten en uitgaven die niet alleen de investeringen aanmoedigen, maar ook de sociaal-zwakkeren beschermen. Het concessioneel leningenbeleid geeft een zorgvuldige ondersteuning hieraan en is zodanig dat de schulden op tijd en zonder verzwaring van de economie kunnen worden terugbetaald. De mens staat centraal in het overheidsbeleid en hierop is het beheer van risico’s en het benutten van de ontwikkelingsmogelijkheden dan ook

gestoeld. De Surinaamse burger moet worden beschermd tegen inflatie en ook een betere toegang krijgen tot bancaire en financiële systemen die hun ontplooiing mede kunnen bewerkstelligen. De hechte samenwerking tussen overheid en binnenlandse en buitenlandse partners in het belang van grotere welvaart voor iedere Surinaamse burger, zal uiteindelijk de boventoon moeten voeren. Conform het transparant beleid van de overheid zal binnenkort het volledig rapport worden vrijgegeven, zodat het volk inzage krijgt.

-NII-