De taliban rukken onder meer op in de provincie Kunduz, waar Nederland tussen 2006 en 2010 militairen gestationeerd had, en stonden zondag op het punt de gelijknamige provinciehoofdstad te bestormen. De taliban zijn nu actief in de buitenwijken en hebben de stad omsingeld.

Minder luchtsteun

In en rondom de stad Maimana, de hoofdstad van de provincie Faryab, is de situatie nog slechter. Daar vecht het regeringsleger tegen de taliban, die zich in de buitenwijken hebben genesteld. De lokale autoriteiten waarschuwen de regering in Kabul dat de stad zal vallen als niet heel snel militaire hulp arriveert.

De nieuwe Defensieminister Bismillah Mohammadi roept de inwoners op de strijdkrachten te steunen en heeft hulp beloofd, maar veel inwoners zijn de stad al ontvlucht. Eerder deze maand werden al meer dan twintig goed getrainde commando’s gedood in Maimana.

De Afghaanse regering zegt een nieuw plan te hebben om alle gebieden te heroveren, terwijl ze fysiek tot steeds minder in staat is. Op Amerikaanse luchtsteun kan de regering ook niet meer automatisch rekenen. De VS heeft verscheidene bases verlaten, waardoor luchtsteun langer op zich laat wachten. Ook heeft de Amerikaanse luchtmacht te maken met nieuwe juridische restricties, waardoor niet zomaar op elk verzoek mag worden gebombardeerd.

Op bezoek bij Joe Biden

Het geknakte moreel onder Afghaanse militairen speelt de taliban in de kaart. Veel Afghaanse militairen die goede banden hebben met de Amerikanen proberen een visum te krijgen in de VS, waardoor het zinkendeschipgevoel zich verder verspreidt. Anders dan bijvoorbeeld Islamitische Staat geven de taliban hun tegenstanders bovendien vaak de kans zich over te geven zonder ze daarna te executeren. Regeringsmilitairen en politieagenten krijgen soms zelfs geld mee als ze de strijd staken – in de wetenschap dat veel militairen uit arme milieus komen en hier vaak wel oren naar hebben.

De Afghaanse president Ashraf Ghani bezoekt vandaag de Amerikaanse president Joe Biden in Washington om de situatie te bespreken. Biden is van plan steun aan Afghanistan toe te zeggen na het Amerikaanse vertrek en het publiek te verzekeren dat het land niet opnieuw een ‘veilige haven voor terroristen’ wordt, zoals voor de aanslagen van 11 september 2001. Ook blijven de vrouwenrechten hoog op de agenda staan.

Veel zijn de toezeggingen niet waard, aangezien de Amerikaanse hulp nu al ontoereikend is om de taliban tegen te houden, terwijl de Amerikanen er nog zijn. Talibanwoordvoerder Zabihullah Mujahid zei maandag dat de Afghaanse regeringsdelegatie het in Amerika alleen over het behoud van hun macht en persoonlijke belangen zal hebben. “Het zal Afghanistan niet ten goede komen.” Mede gesterkt door de recente overwinningen noemde hij de ontmoeting ‘nutteloos’.

De taliban lieten afgelopen weekend weten dat wat hen betreft maar een uitkomst kan zijn voor de vredesonderhandelingen, en dat is een ‘waarlijk islamitisch systeem’.

-Het parool-