Woensdag 04 november 2021- Nieuwe maan als overgang van het krisjna (afnemende) naar het sukla (wassende) gedeelte van de maand Kartika. Divali is een vrolijk Hindoefeest, het feest van de duizend lichtjes. Divali is gewijd aan Maha Lakshmi, de godin van het licht, de voorspoed, het geluk, het succes, de wijsheid en de welvaart. Het lichtfeest. Na Divali gaan veel hindoes op bedevaart, bij voorkeur naar de heilige rivier de Ganges. Men neemt daar een religieus bad: een Ganga-nahan. Het wordt gevierd tijdens de nieuwe maan in de maand Asvin. Bij het Divalifeest gaat het om de goede dingen die het kwade overwinnen: het licht wint het van de duisternis, de warmte van de kou, de waarheid van de onwaarheid en de reinheid van de onreinheid.

Voor Divali moet het huis brandschoon worden gemaakt. Een week lang eten Hindoes geen vlees en drinken geen alcohol. Zo maken ze zich van binnen schoon. Ze wassen zich grondig en trekken nieuwe kleren aan. Dan wordt in de stikdonkere nacht van de nieuwe maan het hele huis verlicht met diya’s. Dat zijn aarden schoteltjes met geklaarde boter als brandstof en een katoenen pitje. De oudere vrouwen van de families voeren voor de deur een plechtigheid uit. Ze bidden tot Lakshmi en vragen de godin het huis te bezoeken. De hele nacht branden er diya’s, lampjes, kaarsen, fakkels en elektrische lichtjes, zodat Lakshmi het huis goed kan vinden. Door al die lichtjes wordt ook het innerlijk van de mensen verlicht. Iedereen krijgt het gevoel met een schone lei opnieuw te kunnen beginnen. Dit feest wordt gevierde in Azië, Suriname, maar juist ook bij de Hindoestaanse gemeenschappen van Groot-Brittannië en Nederland.

Divali is het enige feest dat heel India verenigd. Traditioneel is het bekend als “Het feest van het licht”. In de praktijk worden kleine lampen (diya’s) aangestoken. Deze lampen zijn gemaakt van klei, waarin de lichtjes aangemaakt worden met als brandstof geklaarde boter, ofwel Ghee. Dit geheel heet de Dia. Deze aangestoken diya’s worden in elke ruimte van de woning neergezet.

Tijdens Divali wordt ook de terugkeer van Rama in zijn stad Ayodhya gevierd en wordt hij gekroond als koning, nadat de demon Ravana door hem is gedood. Zoals andere Hindoe-feestdagen heeft Divali vele verschillende betekenissen. Zo viert de ene de terugkomst van Rama, terwijl de ander de godin Lakshmi (godin van rijkdom/overvloed/succes/vrede) eert.

Divali wordt eigenlijk in 5 dagen gevierd. Het unieke van Divali is het harmonieuze van de 5 filosofieën. Als we elke van deze 5 dagen vieren met ware begrip, dan zal dit ons leven verrijken. Elke dag heeft zo zijn eigen rituelen en mythes:

• De eerste dag is genoemd Dhanteras, deze valt op de 13e dag van de maand Ashwin. Het woord Dhan betekent rijkdom. Deze dag is heel belangrijk voor de samenleving.
• De tweede dag is bekend als Chotti Divali (kleine Divali), deze valt op de 14e dag van de maand Ashwin. De legende relateert deze dag aan koning Bali die de halfgoden gevangen hield.
• De derde dag van het feest Divali is de meest belangrijke dag van de Laxmi-puja, welke geheel in het teken staat van de godin Laxmi. Deze dag is ook bekend als Chopada-puja. Deze dag valt op de donkere nacht van Amavasya (donkere helft van de maand). Men gelooft dat op deze voorspoedige dag God Krishna zijn incarnatie heeft verlaten.
• De vierde dag is genaamd Padwa, welke de kroning van de koning Vikramaditya onderstreept. Op deze dag begon ook de Vikram-samvat: de jaartelling van de Hindus.
• De laatste van de 5 dagen is bekend als Bhaiya-Dooj. Tijdens deze dag staat de liefde tussen zus en broer centraal. De broer gaat naar het huis van zijn zus om deze dag te vieren.

Divali is een festival van geluk/helderheid/pracht en vreugde. Het is het feest van het licht en wordt gevierd met groot enthousiasme door alle hindoes over de gehele wereld. Divali is een van de belangrijkste en kleurrijke Hindoefeesten. Het Divalifeest staat voor overwinning van het goede op het kwade, welke in heel veel landen wordt geuit door het aansteken van vuurwerk. Op zo’n dag zoeken familieleden en vrienden elkaar op door met elkaar te bellen en wensen elkaar dan veel geluk toe (Subh Divali). Ook worden er altijd lekkernijen klaar gemaakt, altijd is dit zoetigheid.

Divali betekent letterlijk: rij van diya’s. Diya’s zijn van klei gebakken kommetjes, voorzien van een pit en gevuld met olie. Op dit feest worden deze diya’s overal in en rond het huis geplaatst. Hoe rijker men is, hoe meer diya’s men heeft. In rijen worden ze op vensterbanken, balkonbalustrades en als men een plat dak heeft, langs de gehele lengte van de dakrand geplaatst.

Ze worden aangestoken en met deze fraaie verlichting nodigt men Lakhsmi, de godin van geluk, voorspoed en rijkdom, uit om het huis te bezoeken en de bewoners te zegenen. Vanwege haar kwaliteiten zijn het vooral winkeliers en handelaren die dit feest uitbundig vieren en hun huis in een weelde van licht laten baden. Maar ook de minder fortuinlijken (lees kasten) zullen op deze dag de godin niet vergeten. In de hoop dat het geluk voor hen nog komen moet, zetten ze het welkomstlicht voor hun deur, ook al zijn het maar een paar diya’s. Een dag tevoren of op de dag zelf geeft men het huis een grondige schoonmaakbeurt. Wanneer het begint te schemeren voert een van de oudere vrouwelijke familieleden voor de deur van het huis een korte plechtigheid uit. In gebed wendt zij zich tot de godin, looft haar eigenschappen en verzoekt haar om toch vooral te komen. Voor zich heeft zij een koperen bord waarop vijf diya’s staan.

Nadat zij die heeft aangestoken houdt ze baar handen even in de warmte boven de lampjes en brengt ze vervolgens naar haar voorhoofd. De andere aanwezigen volgen haar voorbeeld. Als er nog meer diya’s zijn worden ze nu aangestoken. Intussen verjaagt de vrouw des huizes de armoede. Ze slaat met een stok op een wan, een rieten mand waarmee rijst gezift wordt, en maakt een rondgang door alle vertrekken van het huis, waarbij ze roept: “Lakshmi kom binnen, armoe verdwijn!” Als ze klaar is loopt ze het erf op naar achteren, waar het huisvuil gestort wordt. Daar gooit ze de stok en de wan weg, roept nog een keer: “Blijf hier!” Dan voegt ze zich weer bij haar familie.

Als het gezin dochters heeft, neemt de oudste het koperen bord met de vijf diya’s en gaat het huis in om in de belangrijkste vijf vertrekken een diya te zetten. De andere lampjes worden rond het huis geplaatst. Voor de vrouwen is het nu tijd om Amavas ka kajal te maken, het oogzwart van de nieuwe maan. Ze wrijven een plaatje ijzer met olie in en houden dat boven een van de diya’s. Weldra vormt zich op het plaatje een laagje roet. Deze vette roet is de kajal, het oogzwart en de rest van het jaar wordt ze aangebracht om het ‘boze oog’ af te wenden.

Nadat men zich te goed heeft gedaan aan een vegetarische maaltijd, brengt men de rest van de avond door met dobbelen. Kleine, symbolische bedragen worden ingezet en men gelooft dat succes in huis wordt gehaald door op deze avond te spelen. Iedereen krijgt het gevoel met een schone lei opnieuw te kunnen beginnen.

-Hindoeisme-