Zondag 16 januari 2022 – De grote vulkaanuitbarsting in Tonga zaterdag was zo heftig dat de gevolgen ervan tot in Nederland waarneembaar waren. Het is de eerste keer dat een dergelijk verschijnsel van zo ver weg ook in Nederland te meten was, zegt Weerplaza tegen NU.nl.

Als gevolg van enorme ontploffing zijn er vanuit Tonga twee schokgolven in tegengestelde richtingen over de wereld gegaan. Die zijn allebei waargenomen tot in Nederland, 17.000 kilometer verderop.

“De eerste schokgolf bereikte ons gisteravond vanuit het oosten en zorgde voor een flinke schommeling in de luchtdruk hier”, zegt meteoroloog Wouter van Barnebeek. “Later in de nacht bereikte ook de schokgolf vanuit het westen ons land. Die was langer onderweg en had al aan kracht ingeboet, waardoor de schommelingen in luchtdruk minder waren. Toch is de luchtdruk flink verstoord geweest vannacht.”

Mogelijk maakt een van de schokgolven zelfs nog een tweede omwenteling om de aarde. Komende nacht is daarom nog kans op een kleine “verstoring” van de luchtdruk, ook al is de schokgolf dan al bijna afgevlakt.

Volgens de meteoroloog merkten Nederlanders zelf niks van de verandering in luchtdruk. “Dat merk je niet als je op de grond staat. Als we geen barometers hadden gehad, hadden we het helemaal niet gemerkt.”

Toch spreekt Van Barnebeek van een unieke situatie. “Dit gebeurde aan de andere kant van de wereld en toch konden wij het hier meten, dat is nog nooit voorgekomen. Er zijn wel eerdere vulkaanuitbarstingen geweest die we hier hadden kunnen meten, maar dat was 150 jaar geleden. Toen hadden we de apparatuur er nog niet voor.”

Kans dat Nederland schade ondervindt door vulkaanuitbarsting minimaal
Naast de schommelingen in luchtdruk heeft de explosie geen gevolgen in Nederland. Op het zuidelijk halfrond verwacht Van Barnebeek wel dat sommige regio’s met een “sterk versluierde zon” te maken krijgen, als gevolg van de laag as en stof in de lucht.

De kans dat Nederland overvallen wordt door serieuze gevolgen van een dergelijke explosie, is volgens de meteoroloog bijzonder klein. De vulkanen die in Europa liggen, zoals in Italië en IJsland, zijn allemaal boven zeeniveau, waardoor ze minder onvoorspelbaar zijn.

“De explosie in Tonga was zo krachtig omdat de vulkaan grotendeels onder water ligt”, legt Van Barnebeek uit. “De ontploffing werd veroorzaakt door zeewater dat in contact kwam met magma (ondergrondse lava) in de vulkaan. Daardoor was de explosie erg krachtig en abrupt, die hadden we niet kunnen zien aankomen. Maar dat kan in Europa niet gebeuren.”

Het is nog niet bekend hoe groot de schade in Tonga als gevolg van de uitbarsting is. De informatievoorziening uit het land verloopt moeizaam, omdat door de uitbarsting de telefoon- en internetverbindingen grotendeels platliggen.

-nu.nl-