Donderdag 05 mei 2022 – Nu de Europese Commissie heeft besloten om zeker voor het einde van dit jaar geen olie meer uit Rusland te importeren, zullen de prijzen aan de pomp nog een tijd hoog blijven. Volgens energiespecialist Hans van Cleef van ABN AMRO zullen ze zelfs nog fors stijgen. “Maar dat maakt de sancties niet contraproductief: ze helpen ons om minder afhankelijk te zijn van Rusland”, zegt hij tegen NU.nl

Volgens Van Cleef kan een deel van het gebrek aan Russische olie worden gecompenseerd door landen als Saoedi-Arabië of Pakistan, maar dat zal niet van de ene dag op de andere in orde zijn. “In een eerste reactie steeg de olieprijs 10 procent, maar dat lijkt me eigenlijk eerder weinig. De komende maanden gaat hij nog veel forser omhoog.”

De verklaring voor deze eerste “kleine” sprong is volgens Van Cleef de lockdowns in een aantal Aziatische landen. “Daardoor is er minder vraag naar olie vanuit die landen, maar dat blijft natuurlijk niet duren. Als daar de vraag weer opleeft, zal de prijs opnieuw stijgen”, zegt de econoom.

“Benzineprijs is afhankelijk van veel factoren”

Paul van Selms van consumentencollectief UnitedConsumers en ING-econoom Rico Luman denken echter dat de mógelijkheid tot een boycot van olie uit Rusland al is ingeprijsd in de olieprijs. Als die boycot er dan uiteindelijk is, kan het prijseffect meevallen.

Wel zeggen beide experts dat de ontwikkeling van bijvoorbeeld de benzineprijs van veel zaken afhankelijk is. Zo speelt de koers van de dollar mee, maar ook of oliekartel OPEC besluit meer olie op te gaan pompen waardoor het aanbod toeneemt. “Maar als zoals bij dit plan van Brussel het aanbod ingewikkelder wordt, zal dat nooit prijsverlagend werken”, zegt Van Selms. “Het is nooit leuk als een bepaalde hoeveelheid olie wegvalt.”

Daar komt bij dat OPEC donderdag vergadert met zijn bondgenoten, onder leiding van Rusland. “De vraag is hoe zij op het sanctiepakket gaan reageren”, zegt Van Cleef. “Afhankelijk van die reactie kan de prijs nog verder opgedreven worden.”

Luman denkt dat de gevolgen voor de dieselprijzen groter zijn dan voor benzine, omdat Europa voor diesel afhankelijker is van Rusland. Die brandstof wordt vooral veel gebruikt door transportbedrijven. Transporteurs hebben volgens Luman vaak een clausule in contracten staan, waardoor de hogere brandstofkosten bij de opdrachtgever terechtkomen. “En dan komt dat bijvoorbeeld via Albert Heijn bij de consument terecht.”

Poetin kan hier eventueel bij winnen

Een andere keerzijde van de sancties is dat Poetin hier misschien bij zou kunnen winnen. Door de stijging van de olieprijzen zou hij namelijk duurdere olie kunnen verkopen aan landen die niet meedoen aan de sancties en op die manier zijn oorlogskas nog meer spekken.

“Dat is zeker een optie, maar dat betekent niet dat de sancties contraproductief zijn”, zegt Van Cleef. “Het hangt ervan af wat we ermee willen bereiken. Als de

bedoeling is om Rusland zonder geld te zetten, dan falen ze. Als we ermee onze afhankelijkheid van Rusland willen verminderen, dan zijn ze geslaagd. En ik denk dat dat laatste ook een belangrijke factor in het geheel is.”

-nu.nl-