President Chandrikapersad Santokhi installeerde op 31 mei 2022 het EBS Crisisteam (ECT). Enkele van de belangrijkste taken van dit team waren:

• Het Ernst & Young Volt Report van 20 mei 2022 valideren.
• De huidige situatie analyseren
• Een eindrapport uitbrengen
• Het schrijven van een herstelplan voor de EBS.

Het ECT was voor een maand geïnstalleerd. Dit team bestond uit Samuel Mehairjan (voorzitter), Suresh Kanhai (secretaris) en de leden Roel Anijs, Harry Dorinie, Richel Apinsa en Steve Geerlings.

Het team heeft 26 organisaties en 86 personen gehoord. Er zijn in totaal 35 meetings georganiseerd, waarvan 31 fysiek en 4 via Zoom. Ook het valideren van het jaarverslag (FY) behoorde tot haar taak. Echter, net als EY, heeft ook het ECT geen data ontvangen van de EBS om het werk te doen. Toch heeft het ECT zijn werk kunnen doen en een presentatie verzorgd voor de regeringsraad op 29 juni 2022.

Het EBS Crisisteam (ECT) heeft een sterk rapport uitgebracht ten aanzien van de Energie bedrijven Suriname (EBS). Enkele van de hoofdadviezen die het crisisteam aan de president heeft gegeven zijn:

• Dat de directie en Raad van Commissarissen (RvC) van de EBS per direct weg moeten.
• Verder is ook geconstateerd dat de EBS-directie bijna geen medewerking heeft verleend voor het tot stand komen van de Ernst & Young (EY) Volt Report 2022. Door EBS werd geen data ter beschikking gesteld aan deze instanties. EY kon de data niet goedkeuren, omdat de ontvangen data niet zijn gecontroleerd door de externe accountant.
• Ook is er geen kasstroomoverzicht ontvangen van de EBS van Fiscal Year (FY) 2021, waardoor het ECT haar eigen kasstroom FY21 heeft moeten opstellen. Op bestuurlijk vlak is er al bijkans 3 tot 4 jaar geen algemeen directeur (CEO) en operations directeur (COO). De technisch directeur (CTO) doet de waarneming voor de CEO en COO.

De positie van president-commissaris Leo Brunswijk is ook niet duidelijk binnen het bedrijf. Binnen het bedrijf is er geen transparantie aanwezig, terwijl er al enkele jaren geen jaarverslag wordt gepresenteerd. Het ECT vindt dat de financieel directeur de taken niet aankan en vervangen moet worden. Op operationeel gebied constateert het ECT dat er nadelige contracten zijn afgesloten door de EBS. De capaciteit van de Diesel Powerplant (DPP II) is onderbenut. Er is geen strategisch plan aanwezig, terwijl er ook geen procurement-regeling aanwezig is. Het ECT heeft geconstateerd dat door middel van besparingen en wegwerken van inefficiënties binnen het bedrijf, op jaarbasis er SRD 1,5 miljard minder uitgegeven hoeft te worden.

Door het ECT is een bewijs geconstateerd van onverklaarbare inconsistentie in de balansen FY21 en januari 2022. Er is geen kasstroomoverzicht ontvangen van de EBS van FY21, maar ECT heeft zijn eigen kasstroom FY21 opgesteld. Er is een surplus van SRD 330 miljoen van de EBS in FY21. SRD 134 miljoen is geregistreerd in FY21; er is een verschil van SRD 196 miljoen. Het EY Volt Report bestond uit 14 sub opdrachten. De uitvoering was erg afhankelijk van data-aanvoering van de EBS. De data werden vaak laat of onvolledig aangeleverd. Vaak zijn er verschillende versies van verschillende data aangeleverd. Dit heeft het werk van EY bemoeilijkt en vertraagd. Desondanks blijven de resultaten van EY geldig en een goede basis waarop het ECT heeft voortgeborduurd.

Het ECT had tijdens haar missie geen beschikking over bank reconciliations voor de laatste 42 maanden en verder. De data (financieel) die door de EBS zijn verstrekt aan EY is onbetrouwbaar en vormt geen basis om verder te gaan. De CFO (Ismanto Adna) heeft de financiële overzichten FY19, FY20, FY21 niet afgerond ter voorbereiding van de controle van de jaarrekening door de externe accountant. Enkele conclusies die het ECT kon trekken, is dat er grote twijfels bestaan over de accuraatheid van de financiële cijfers. Financieel management binnen EBS laat veel te wensen over. Er zijn twijfels over de geschiktheid van de CFO. Er moet een forensische audit worden uitgevoerd.

Ook over de EBS-tarieven heeft het ECT-werk gemaakt. Een juiste tariefbepaling wordt verhinderd door onbetrouwbare data die er aanwezig zijn. Ernst & Young berekende een kostprijs van SRD 1,86/kWh, dat plausibel lijkt met in acht name van datakwaliteit. Kostenbesparingen zijn gewoon mogelijk. Ogane gasactiviteiten zijn in wezen bedrijfsvreemd en leiden tot intransparantie in de financiële cijfers. Activiteiten buiten het landelijk net (dorpen in het binnenland) zijn bedrijfsvreemd en leiden tot financiële druk op het bedrijf.

Het ECT concludeert dat de juiste kostprijsbepaling pas mogelijk zal zijn bij juiste financiële data. Doorvoeren van kostprijs verlagende maatregelen kan alvast starten. Ogane afsplitsen van het bedrijf en privatiseren. Binnenlandse elektrificatieprojecten in een aparte nv onderbrengen. Verder is van eminent belang betrouwbare data en rapportages. De kostprijs kan verlaagd worden en de EBS veel minder afhankelijk maken van subsidies. De directieposities moeten aangepast en ingevuld worden. Het ERP-systeem moet in orde gemaakt worden. “Verlaag de operationele kosten door heronderhandeling van: brandstofkosten, inkoop van elektriciteit (SPCS Thermal & Hydro), inkoop van gas en alle andere belangrijke contracten en het opstellen van een Strategisch plan ”, zijn enkele bevindingen van het ECT.

De EBS moet binnen twee jaar winstgevend worden. De samenstelling van de EBS RvC en directie moet worden aangepast. Er moet een Code of Governance komen, terwijl er mechanismen moeten zijn om corrupties binnen de EBS te elimineren. Er moeten checks en balances in place gebracht worden.

Het ECT is naast het herstelplan ook met voorstellen gekomen. Zo is er een profielschets gemaakt voor de directieposten en RvC. Ook is voorgesteld om een Crisis Management Team (CMT) voor 18 maanden in het leven te roepen bij de EBS. Het herstelplan moet door het CMT uitgevoerd worden. Na het CMT komt er een nieuw directieteam. Ook wordt een nieuwe structuur voorgesteld, waarbij 5 nieuwe nv’s worden opgericht.

De Holding NV zal boven de andere 4 nv’s staan, te weten de productie nv, de distributie nv, de gas-nv en de elektrificatie binnenland nv. Er is ook een tijdlijn gemaakt waarin zaken uitgevoerd moeten worden. Tenslotte is voorgesteld om een energietop te organiseren, waarbij de kostprijs per kWh-bepaald zal worden.