Mensen stammen toch niet af van een mysterieus, piepklein oerwezen zonder anus. Dat dachten wetenschappers eerst wel, maar nieuw bewijs toont iets anders aan.

Het gaat om de half miljard jaar oude Saccorhytus. Het 1 millimeter kleine wezen lijkt op een kwaadaardige Minion van de populaire animatiefilmreeks Despicable Me. Het is een stekelige, rimpelige, ovaalvormige zak. Rond de mond zitten stekels en gaten.

Wetenschappers zagen die gaatjes eerder aan voor voorlopers van kieuwen. Dat is een primitief kenmerk van Deuterostomia, een stam waar vissen, maar ook onze eerste voorouders uit voortkwamen.

Het belangrijkste kenmerk van Deuterostomia is dat de soort als embryo eerst een anus krijgt en dan een mond. Saccorhytus heeft die anus niet. Daarom zou het erg opvallend geweest zijn als wij ervan zouden afstammen. Het organisme ‘poepte’ door de mond.

Familie van de krab

Onderzoek naar 500 miljoen jaar oude in China gevonden fossielen heeft aangetoond dat de gaten rond de mond de basis zijn van stekels die zijn afgebroken. Met die stekels ving het wezen prooien, denken de onderzoekers.

De wetenschappers vermoeden dat Saccorhytus onder de Ecdysozoa valt. Dat is een superstam, waartoe ook krabben, insecten en rondwormen behoren.

Hoe de anus in de evolutie ontstond – en soms ook weer verdween – boeit wetenschappers zeer. Kennis over de ontwikkeling van de anus draagt bij aan wat we weten over hoe dieren geëvolueerd zijn.

Het onderzoek is uitgevoerd door een internationaal team van onderzoekers van onder meer de Universiteit van Bristol en de Chang’an University. De studie verscheen in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.

-nu.nl-