De beroemde Brits-Amerikaanse schrijver Salman Rushdie ligt aan de beademing nadat hij vrijdag is neergestoken in de staat New York. Het Iraanse regime verklaarde hem decennia geleden vogelvrij vanwege zijn roman De duivelsverzen. Wie Rushdie doodt kan meer dan drie miljoen euro verdienen.

Rushdie zou vrijdag een lezing geven op het Chautauqua instituut in het westen van de staat New York. Vlak voor hij het woord nam, werd de 75-jarige auteur op het podium aangevallen door een man met een mes. Hij liep meerdere steekwonden op, waaronder één in zijn nek. Rushdie werd op het podium behandeld door een dokter die in de zaal zat en slaagde er, weliswaar met hulp, in om lopend het podium te verlaten. Hij werd met een helikopter afgevoerd naar het ziekenhuis, waar hij volgens een politiewoordvoerder vrijdagavond (lokale tijd) in leven is en is geopereerd.

Volgens zijn literair agent Andrew Wylie ligt Rushdie na de operatie aan de beademing en verliest hij waarschijnlijk één oog na de steekpartij. Wylie meldt in een verklaring dat ‘het nieuws niet goed is’. De zenuwen in Rushdie’s arm zijn door de steekpartij ernstig beschadigd geraakt, aldus de literair agent. Ook is de schrijver in zijn lever gestoken.

De dader, een 24-jarige man uit New Jersey, werd direct gearresteerd. De politie meldde vrijdagavond op een persconferentie dat hij vermoedelijk alleen handelde. Volgens de politie had hij een toegangskaartje gekocht om bij de lezing van Rushdie aanwezig te zijn.

Het is niet de eerste keer dat de schrijver is aangevallen. Tien jaar lang moest Rushdie onderduiken na de publicatie van De Duivelsverzen (originele titel The Satanic Verses). De Iraanse leider Ayatollah Khomeini verklaarde het boek in 1989, amper een half jaar nadat het was uitgebracht, tot blasfemie en zette een prijs op zijn hoofd.

Boekverbrandingen, rellen en doodsbedreigingen waren het gevolg. Niet alleen aan het adres van Rushdie, ook vertalers van het boek waren hun leven niet meer zeker. De Japanse vertaler werd in 1991 in zijn huis doodgestoken. Rushdie werd onder bescherming geplaatst van de Britse geheime diensten, nam een alias aan en verdween uit het publieke leven.

Nog altijd is de gewraakte roman in veel landen verboden, maar de afgelopen decennia durfde de in Mumbai geboren Brit weer meer op de voorgrond te treden. Hij verhuisde naar New York en bouwde daar een nieuw leven op. Sinds 2002 gaat hij alleen over straat, alleen bij lezingen staat hij nog onder de bewaking van bodyguards.

Vrijheid van meningsuiting

Rushdie spreekt zich regelmatig uit voor de vrijheid van meningsuiting, bijvoorbeeld ook na de aanslag op Charlie Hebdo in Parijs. In 2016 verhoogde het Islamitische regime de prijs op zijn hoofd nog naar 3,8 miljoen euro. Ook staat de auteur op de dodenlijst van terreurorganisaties Al-Qaeda en Islamitische Staat.

Het vierde boek van de hand van Rushdie is geïnspireerd op het leven van de profeet Mohammed. De titel verwijst naar een groep verzen uit de Koran. Het werk kreeg veel positieve recensies en won de Whitbread Award, een Britse prijs voor het boek van het jaar. In de islamitische wereld zorgde het boek voor grote controversie, omdat moslims het zagen als heiligschennis en een belediging voor hun geloof.

-Volkskrant.nl-