Het was altijd een onderwerp van grappen: Charles, de eeuwige kroonprins die jarenlang moest wachten tot hij de troon kon bestijgen. Op 73-jarige leeftijd is het zover, nu zijn moeder Elizabeth na zeventig jaar als vorstin is overleden. Hoe gaat Charles III vorm geven aan zijn nieuwe rol, waarop hij zich decennia kon voorbereiden?
Nooit moest een troonopvolger langer wachten op de overname van de troon. Maar het is zover. Charles III is sinds donderdagavond de regerend vorst van het Verenigd Koninkrijk. Zijn moeder Elizabeth werd omschreven als een baken van rust, betrouwbaar en discreet. Hoe gaat Charles het koningschap aanpakken?
“De reden dat de monarchie nog steeds bestaat, is dat ze voortdurend nieuwe rollen voor zichzelf zoeken”, zegt historicus en monarchiekenner Ed Owens. “Dat wordt ook de voornaamste taak van de nieuwe koning: ervoor zorgen dat de monarchie blijft bestaan.”
Kenmerkend aan de nieuwe koning is dat hij zich regelmatig uitspreekt over politieke kwesties. Hij zou zelfs weleens via handgeschreven briefjes bij politici (‘de zwartespinnenmemo’s’ genoemd, vanwege zijn opvallende handschrift) lobbyen om ervoor te zorgen dat ze bepaalde problemen aan de orde stellen. Elizabeth deed dat als koningin niet: zij bleef altijd de neutrale partij. Hiermee zorgde ze er wel voor dat veel mensen de monarchie accepteerden en zich er niet snel aan stoorden.
‘Charles stelt de vragen die nodig zijn’
Een van de thema’s waar Charles zich hard voor maakt is klimaatverandering. Al sinds de jaren negentig waarschuwt hij voor de impact hiervan en stelt hij het aan de kaak binnen zijn opgezette organisaties en liefdadigheidsinstellingen. Naar verwachting zal hij die niet meer de volle aandacht kunnen geven, nu hij koning is. Maar royaltykenners verwachten dat hij “blijft staan voor waar hij in gelooft”. Zij denken dat Charles “de vragen zal stellen die nodig zijn, en zijn zorgen uitdrukt als hij die heeft”.
Dat kan ook tot onrust in het land leiden, vermoedt politicus Paul Flynn. “Als hij te maken krijgt met een regering waarmee hij het niet eens is, en weigert wetten te ondertekenen, dat zou dat nog weleens een constitutionele crisis kunnen veroorzaken.”
Volgens de experts zal Charles zich niet wurmen in het koningsmalletje dat zijn moeder zeventig jaar lang heeft gevormd. “Hij wil belangrijke dialogen starten als dat nodig is, maar wil er ook voor waken dat de toon daarvan de monarchie niet schaadt.”
Snoeien in de monarchie
Die monarchie mag wat Charles betreft wat kleiner worden. Die bestaat nu uit ruim 24 leden, flink meer dan oorspronkelijk het geval was. Die zijn het hele jaar druk met allerlei werkbezoeken en andere koninklijke taken.
Charles heeft eerder uitgesproken dat er gesnoeid moet worden in het aantal taken en dat deze verdeeld moeten worden onder een kleiner aantal mensen. “Charles wil een afgeslankte monarchie om er zeker van te zijn dat iedereen zijn steentje bijdraagt, en dat er geen zogenaamde meelopers zijn”, zeggen experts.
Al met al blijft het afwachten hoe Charles III zijn rol als koning precies zal invullen. Deze vraag is al talloze keren gesteld, maar zijn woordvoerder wilde daar nooit commentaar op geven. “De prins van Wales geeft veel om dit land. Hij heeft het grootste deel van zijn werkzame leven gewijd aan het helpen van individuen en organisaties om een verschil te maken. En dat blijft hij doen.”
-nu.nl-