Pakistan is deze zomer getroffen door extreme regenval en overstromingen. Dat dreigt zich vaker te herhalen. Extreme neerslag is er al fors toegenomen. En als de wereld verder opwarmt zullen overstromingen er steeds vaker voorkomen. Dat blijkt donderdag uit internationaal onderzoek naar de klimaatramp, waarbij 1.500 mensen omkwamen en 1,7 miljoen huizen werden verwoest.

Tijdens onze zomer heeft Pakistan het jaarlijkse regenseizoen, de moesson. Vanaf juni was dat uitzonderlijk hevig en in augustus viel zelfs drie keer zo veel regen als normaal. Een derde van het land werd getroffen door overstromingen.

Die overstromingen veroorzaakten veel doden en grote materiële schade. Miljoenen mensen zijn momenteel afhankelijk van noodhulp. En de getroffen gebieden weer opbouwen gaat miljarden kosten.

Hoe warmer, hoe sneller overstromingen zich herhalen

Bij die wederopbouw is de vraag belangrijk of zo’n ramp zich kan herhalen, en zo ja hoe snel. Onderzoekers van World Weather Attribution (WWA) brengen slecht

nieuws: hoe warmer het wordt, hoe sneller dergelijke overstromingen elkaar zullen opvolgen in Pakistan.

Uit metingen blijkt dat intense regenval in het zwaarst getroffen zuiden van Pakistan al met 75 procent is toegenomen, in de periode waarin het klimaat wereldwijd 1,2 graden warmer werd.

Daarnaast gebruikten de onderzoekers klimaatmodellen. Die lieten ze een tijd in drie verschillende standen draaien: het oorspronkelijke klimaat, het huidige 1,2 graden opgewarmde klimaat en een 2 graden warmer (mogelijk) toekomstig klimaat. Ook de nabootsing door klimaatmodellen liet een toegenomen kans op extreme regenval zien, maar minder sterk dan volgens de daadwerkelijke weermetingen.

Pakistaanse regenseizoen is grillig

Daarbij speelt mee dat klimaatmodellen moeite hebben om moessonregens goed na te bootsen. De regenzone verschuift jaarlijks heen en weer tussen (de tropische delen van) het noordelijk en het zuidelijk halfrond, en trekt het ene jaar verder door dan het andere.

Zeker voor Pakistan is dat belangrijk: het land vormt het uiterste noordwesten van het gebied waar de moessonregens kunnen voorkomen. Als de moesson een jaar wat meer blijft ‘hangen’ boven India of de Arabische Zee ten zuiden, heeft Pakistan een droog jaar.

Als de moesson juist verder naar het noorden trekt, valt er veel regen in de Pakistaanse bergen, en kan de rivier de Indus overstromen. “De regenval van de moesson in het Indusbekken is van jaar tot jaar zeer variabel”, zegt Sjoukje Philip van het KNMI, die betrokken was bij de studie. “Dat maakt het moeilijk voor klimaatmodellen om het regenseizoen daar nauwkeurig te simuleren, en was een grote uitdaging in deze analyse.”

‘Extreme regenval in Pakistan is al dramatisch toegenomen’

Door die natuurlijke grilligheid is het lastig om de toegenomen kans op watersnood in harde cijfers uit te drukken, zegt klimaatonderzoeker Friederike Otto, van het Imperial College London.

“Maar wat we deze zomer in Pakistan zagen, wordt al jaren voorspeld, en is ook in overstemming met weermetingen. Sinds de mens grote hoeveelheden broeikasgassen is gaan uitstoten, is zware regenval er al dramatisch toegenomen. En als de wereld opwarmt naar 2 graden of verder zal deze regenval er nog intenser worden, laat onze analyse zien.” WWA is een internationaal netwerk van klimaatwetenschappers dat snel in actie kan komen om de oorzaken van grote klimaatrampen te achterhalen. Het is mede opgericht door het KNMI. Eerder vond WWA sterke verbanden met hitte in Canada en overstromingen in Limburg. Bij weer andere natuurrampen vond WWA juist geen (sterk) verband met de opwarming.

-nu.nl-