In het kader van het vervolgtraject naar aanleiding van de gemaakte excuses door de Nederlandse minister-president Mark Rutte op 19 december 2022 hebben de Stichting A Marron KOMPAS en Stichting 10 oktober 1760 op woensdag 25 januari jl. een gesprek gehad met de Nederlandse ambassadeur Henk van der Zwan op zijn kantoor. De nadruk is vooral gelegd op het vervolgtraject na de gemaakte excuses, omdat beide stichtingen zich hebben gecommitteerd om de juiste informatie in dit kader te delen met de Marrongemeenschappen in het binnenland.
Dit gesprek is op verzoek van de Stichting A Marron KOMPAS geïnitieerd door Johan Roozer, voorzitter van het Nationaal Comité Herdenking Afschaffing Slavernij en Onderzoek, met wie de stichting een goede verstandhouding heeft. De stichting kijkt uit naar het moment dat deze goede verstandhouding zal uitmonden in een strategische samenwerking tussen de stichting en het comité. Roozer zat ook aan bij het gesprek met de ambassadeur en heeft ook een wezenlijke bijdrage geleverd bij dit gesprek.
De ambassadeur heeft aangegeven dat hij blij is met het initiatief van de beide organisaties om hem te benaderen voor een gesprek, want feitelijk zou het omgekeerd moeten zijn. Hij heeft aangegeven dat de Nederlandse regering in het kader van het slavernij verleden een herdenkingsjaar heeft vastgesteld die loopt van i juli 2023 tot 1 juli 2024. Wel stopt de betrokkenheid van de Nederlandse regering in dit kader niet op 1 juli 2024. Hij benadrukt dat de Nederlandse premier excuses heeft aangeboden aan de nazaten van de tot slaafgemaakten, maar niet aan staten.
De ambassadeur ziet 1 juli 2023 als een cruciale datum en kijkt uit naar betrokkenheid van zijn ambassade bij de activiteiten die zullen plaatsvinden door de nazaten van de tot slaafgemaakten. Hij benadrukt dat er een fonds zal worden opgezet waaruit ook Suriname kan trekken voor o.a. onderzoek naar het slavernijverleden en de consequenties daarvan, maar de ‘Term of Reference’ zijn nog niet afgerond, waardoor hij niet kon aangeven welke wegen bewandeld moeten worden om aan middelen uit de fonds te komen.
De stichtingen hebben aangegeven dat zij niet achteruit kijken, maar vooruit, omdat binnen elke proces de kans altijd aanwezig is dat er fouten worden gemaakt. Op 22 januari jl. is er een sessie gehouden op Stoelmanseiland voor de gemeenschappen in dat gebied en beneden Tapanahony. Komend weekend is de Paamakagemeenschap aan de beurt. De infosessies zijn gepland tot en met 31 mei 2023.
De stichten hebben ook kenbaar gemaakt aan de Nederlandse ambassadeur dat het lijkt dat bij de staatkundige onafhankelijkheid van Suriname op 25 november 1975 de diverse vredestraktaten niet zijn meegenomen, waardoor de tradities en culturen van de verschillende Marrongemeenschappen worden vertrapt door opeenvolgende Surinaamse regeringen. Zo worden diverse concessies uitgegeven aan derden binnen de Marron- en Inheemse gemeenschappen, zonder dat er overleg wordt gepleegd met de plaatselijke gemeenschappen. Hierdoor moeten de Marron en Inheemsen anno 2023 nog steeds strijden voor wettelijke erkenning van hun grondenrechten.