De verlenging van de Braziliaanse snelweg BR-163 om Brazilië met Suriname te verbinden, zal rampzalig zijn voor de lokale gemeenschappen die daar wonen. Steden in het oosten zoals Apetina, Palumeu, Tepu, Alalapadu en Sipa worden direct getroffen.

Granman Jimmy Toeroemang van de Trio-gemeente in het zuiden vertelt dat er plannen waren om vanuit Brazilië de snelweg uit te breiden door de Braziliaanse BR-163 snelweg door te trekken tot de zuidelijke grens. Wanneer het arriveert, zal er verstoring zijn voor gemeenschappen. Daar wil hij zich tegen beschermen.

Hij benadrukt dat het bos zijn thuis is, samen met vele andere. Ze wonen er veilig en willen dat zo houden. Om deze reden hebben zij samen met Conservation International Suriname (CIS), in samenwerking met de Organisatie van de Inheemse Volkeren van Suriname (OIS), een handleiding gepubliceerd met daarin de regels van de gemeenschappen aldaar.

CIS heeft een milieuonderzoek uitgevoerd en sociale impactstudie over de ontwikkeling van de snelweg naar Amotopo/Coeroeni en de Brazilian Fast 163 via de inheemse gemeenschappen van Trio- en Wajana. De studie heeft aangetoond dat er sociaal-culturele en economische gevolgen zullen zijn. Zo zal er sprake zijn van een verzwakking van de positie om landrechten te ontvangen, schade aan archeologische en unieke vindplaatsen in Zuid-Suriname, verstoring van gemeenschapsactiviteiten, gezondheids- en veiligheidsgemeenschappen, gevoelige planten en dieren, mogelijke wegenbouw en vervuiling van bodem en water. Toeroemang, die al meer dan een jaar de Granman van het Zuiden is onder de Inheemsen, zegt dat hij op de hoogte is van de vele ontwikkelingen om hem heen, dus hij wil ervoor zorgen dat het bos en de gemeenschap intact blijven. De inheemse bevolking van Zuid-Suriname wil bijvoorbeeld geen vuil water drinken of kwikhoudende vis eten.

Ze hebben liever dat de goudzoekers wegblijven van hun territorium omdat ze het bos aan het vernietigen zijn. Gemeenschappen, vooral kinderen en vrouwen, kunnen ziek worden van de middelen die ze gebruiken om goud te winnen. Daarom vindt Granman Toeroemang het belangrijk dat de geschreven regels worden vastgelegd in een handleiding. Mensen moeten weten wat wel en niet mag in communities. De gemeenschappen moeten beschermd blijven, want veel kan de granman niet verwachten van de overheid. De granman vertelt dat ze geen last hebben van criminaliteit en wil dat het ook zo blijft.