Seksueel misbruik, leidinggevenden die hun macht misbruiken en falende klachtenprocedures: onlangs nog kwam na onderzoek naar buiten dat er een hoop misgaat in de PI Nieuwersluis. Maar de nieuwe documentaire Zitten en Zwijgen laat zien dat het niet alleen daar misgaat. Dat is voor ex-gedetineerde Virginia* precies de reden om mee te doen aan de documentaire van Videoland, zegt ze tegen RTL Nieuws. Dat is voor Virginia slechts een voorbode van wat komen gaat. Niet veel later ligt ze op een avond wakker in haar bed en schrikt ze van de sleutel die in het slot van haar gevangenisdeur komt. Een mannelijke cipier deed open, Virginia stond op en voor ze het wist, werd ze betast door de man. Hij raakte haar borsten aan en ging verder door naar haar geslachtsdeel. Het lukte Virginia toen om hem van haar af te duwen. Documentairemaakster Jessica Villerius sprak met 140 vrouwelijke ex-gedetineerden en hoorde schrikbarende verhalen.

“We pretenderen een democratisch en geciviliseerd land te zijn. Maar als je deze verhalen hoort dan is daar in ieder geval in die gevangenissen niks van waar”, zegt Villerius. Eind mei maakte het ministerie van Justitie en Veiligheid bekend dat er in de PI Nieuwersluis allerlei zaken niet klopten, het werd ‘niet-integer gedrag’ genoemd. De inspectie deed in opdracht van het ministerie onderzoek naar de misstanden. Na het uitbrengen van het rapport liet minister Franc Weerwind weten ook onderzoek te willen doen naar de twee andere vrouwengevangenissen in Ter Peel en Zwolle. De gevangenisdirectie van Nieuwersluis heeft inmiddels aangifte gedaan bij de politie van wangedrag door hun medewerkers richting de gedetineerden. “Wij hebben eigenlijk al flink wat van dat onderzoekswerk gedaan”, zegt Villerius. “Maar de Dienst Justitiële Inrichtingen wil niet met ons spreken. We hebben zo vaak geprobeerd ze te spreken, maar niemand wil dat. Terwijl we een geweldige berg aan bewijzen hebben. Zoveel vrouwen die, terwijl de meesten elkaar niet kennen, allemaal hetzelfde zeggen, ook vaak over dezelfde mensen.”

“Wat me het meest is bijgebleven van alles is hoe ontzettend machteloos de vrouwen zich moeten hebben gevoeld”, zegt Villerius. “Dat je verlof dan soms zelfs wordt ingetrokken of dat je wordt overgeplaatst naar een andere gevangenis, meestal verder weg van je familie.” Precies dat en vele andere misstanden waren voor Virginia de reden om mee te doen. “We hebben geen moment getwijfeld om mee te doen”, zegt ze over de documentaire die vanaf vandaag te zien is op Videoland. Virginia doet uiteindelijk aangifte van aanranding. Tot haar schrik wordt ze niet geloofd. “Dat terwijl vrouwen vaak kinderen hebben. Die kunnen ze dan dus gewoon een tijd niet of minder vaak zien. Wat dan gebeurt, is dat vrouwen het vaak gewoon gaan pikken.” Er overkomen haar nog meer narigheden. “Maar er zijn ook vrouwen die dit allemaal hebben doorstaan en geen partner hebben om het mee te delen. Je hebt toch een stempel voor het leven als ex-gedetineerde. Maar sommigen komen er door al die misstanden slechter uit dan dat ze erin kwamen.”

-rtlnieuws.nl-