Meer dan 100.000 Afghanen hebben onlangs Pakistan verlaten en minstens 10.000 anderen zijn dinsdag naar grensovergangen getrokken. Dat heeft te maken met een deadline van de Pakistaanse regering. Die dreigt alle Afghanen zonder geldige verblijfspapieren vanaf 1 november uit te zetten.

Islamabad heeft het plan begin oktober aangekondigd. De Pakistaanse regering wil ongedocumenteerden vanaf 1 november oppakken en vasthouden in detentiecentra totdat ze uitgezet kunnen worden.

Dat is volgens de overheid nodig om de “welvaart en veiligheid” van Pakistan te beschermen. Het land kampt met economische problemen en Afghanen zijn volgens het ministerie van Buitenlandse Zaken betrokken geweest bij terroristische aanslagen.

Het grootste deel van de vluchtelingen in Pakistan is afkomstig uit Afghanistan. De afgelopen decennia zijn er miljoenen Afghanen naar het buurland gevlucht vanwege conflicten in eigen land.

In Pakistan verblijven zo’n vier miljoen Afghanen, onder wie 1,7 miljoen mensen zonder geldige verblijfspapieren. Deze groep is vooral gegroeid na de machtsovername door de Taliban in augustus 2021. Door trage procedures is het voor hen lastig om zich te registreren.

Afghanen zonder juiste papieren hebben weinig rechten

1,3 miljoen Afghanen hebben wel een registratiebewijs dat niet altijd wordt verlengd. Zo’n 880.000 Afghanen hebben volgens de Verenigde Naties een tijdelijke verblijfsvergunning. Maar ook met deze papieren hebben ze weinig rechten in Pakistan. Zo kunnen Afghanen er geen bankrekening openen en mogen ze veel beroepen niet uitoefenen. Pakistan heeft het VN-Vluchtelingenverdrag van 1951 niet ondertekend.

Sinds de bekendmaking van het plan maken Afghanen in Pakistaanse steden als Islamabad en Karachi melding van afpersing, arrestaties en intimidatie. Op zenders van de staatstelevisie is ook al wekenlang een aftelklok naar 1 november te zien.

Onder meer mensenrechtenorganisaties en VN-organisaties bekritiseren het Pakistaanse plan. Het VN-vluchtelingenagentschap UNHCR en de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) wijzen op de risico’s voor vrouwen en meisjes die terug naar Afghanistan moeten. Zij verliezen steeds meer rechten en vrijheden onder de heerschappij van de Taliban.

-nu.nl-