‘Historisch’ akkoord klimaattop over fossiele brandstoffen is ook ‘teleurstellend’

13 December 2023

Comments: 0

Eurocommissaris Wopke Hoekstra noemt het akkoord dat woensdag is bereikt op de VN-klimaattop in Dubai “historisch”. Afgevaardigden van het Wereld Natuur Fonds (WNF) spreken van een “belangrijk akkoord”, maar wijzen ook op tekortkomingen.

In een eerste reactie op X zegt Hoekstra dat “we hebben bereikt wat we wilden”. Het maximum van 1,5 graden opwarming blijft met dit resultaat volgens hem binnen bereik. Het akkoord vormt bovendien “het begin van het einde voor fossiele brandstoffen”, stelt de onlangs aangetreden klimaatcommissaris van de Europese Unie.

Demissionair klimaatminister Rob Jetten spreekt van een “belangrijk moment voor het klimaat”. “Voor het eerst spreekt de wereld uit weg te bewegen van fossiele brandstoffen, is er een fonds voor klimaatschade en hebben we stappen gezet op adaptatie. Ambitieuzer is altijd beter, maar 1,5 graden blijft in zicht.”

GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout is “positief verrast” over het compromis. De deelnemers aan de top bereikten het akkoord onder leiding van sultan Ahmed Al Jaber, de olietopman uit de Verenigde Arabische Emiraten.

Al Jaber zelf sprak van een groot succes. Door het akkoord “gaat de wereld de juiste richting op”, zei hij tegen de klimaatministers van bijna tweehonderd landen.

VN rept over duidelijke boodschap

De aangenomen slottekst op de klimaattop in Dubai is een duidelijke boodschap, zegt Simon Stiell, hoofd van de VN-klimaatorganisatie UNFCCC. Nu moeten landen verder aan de slag gaan om de opwarming van de aarde te beperken, zoals ze in 2015 in Parijs al hebben afgesproken.

VN-chef António Guterres verwelkomt de passage in de slottekst waarin wordt opgeroepen minder fossiele brandstof te gebruiken. Ook roept die passage op “een transitie weg van fossiele brandstoffen” in energiesystemen in te zetten.

Volgens Guterres moet die transitie plaatshebben om de verwachte temperatuurstijging op aarde te beperken tot 1,5 graden. Een steeds grotere en bredere coalitie van landen is is het daarmee eens, stelt de VN-topman.

Akkoord is ‘reden voor optimisme en dankbaarheid’

De Amerikaanse klimaatgezant John Kerry noemde het akkoord “reden voor optimisme, reden voor dankbaarheid en reden voor felicitaties aan iedereen hier”. Hij denkt dat het doel van 1,5 graden uit het Parijsakkoord hierdoor in beeld blijft. “Ondanks de huidige crises wereldwijd kwam de wereld hier samen.”

Wel zegt Kerry dat hij sommige afspraken liever anders had gezien. Zo vindt hij dat de “transitiebrandstof” aardgas alleen mag worden gebruikt als dat in lijn is met het doel van 1,5 graden. Aardgas moet volgens hem “een beperkte en tijdelijke rol krijgen.”

‘Aarde ligt op de mat, maar is niet uitgeteld’

Manuel Pulgar-Vidal van het Wereld Natuur Fonds spreekt van een “belangrijk” moment. Maar hij stelt ook vast dat er geen volledige overeenstemming was over het definitieve einde van fossiele brandstoffen.

Ook is de WNF-afgevaardigde minder positief dan Hoekstra over de haalbaarheid van het maximum van 1,5 graden opwarming. Volgens Pulgar-Vidal komen we daar met het huidige akkoord “totaal niet” in de buurt. Toch overheerst wat hem betreft het positieve geluid: “De aarde ligt op de mat, maar is niet uitgeteld.”

Kwetsbare kleine eilandstaten lieten na afloop weten teleurgesteld te zijn in de uitkomst. Het akkoord bevat “goede elementen”, maar is “niet de koerswijziging die nodig is”, zei een vertegenwoordiger van Samoa. Het blok eilandengroepen besloot toch de stemming niet te blokkeren. Toen zij hun teleurstelling uitspraken, volgde een daverend applaus van de VN-vergadering.

Daarnaast wijzen de WNF-vertegenwoordigers op dat er niet genoeg gebeurt om arme landen te helpen bij de klimaattransitie. Hilde Stroot van Oxfam en Stiell delen die mening. Ook vindt het WNF het jammer dat de aanbevelingen van het VN-klimaatpanel IPCC over natuurherstel niet zijn meegenomen in het akkoord.

Saoedi-Arabië sprak woensdag van een “succesvolle” uitkomst, hoewel het land een deal lang probeerde te blokkeren. Een vertegenwoordiger benadrukte dat het nodig is om “alle technologieën” in te zetten om de uitstoot te verminderen. Daarmee wees hij op het gebruik van fossiele brandstoffen met CO2-opslagtechnologie, waar Saoedi-Arabië als olie-exporteur graag op wil inzetten.

-nu.nl-