Het is een rechtszaak die over de hele wereld gevolgd zal worden. Vanaf morgen buigt het Internationaal Gerechtshof in Den Haag zich over de vraag of IsraĆ«l genocide pleegt in Gaza. Dat gebeurt op verzoek van Zuid-Afrika,Ā dat IsraĆ«l beschuldigt van ‘genocidale daden’ tegenover het Palestijnse volk. Vijf vragen over deze rechtszaak.
Waar wordt Israƫl van beschuldigd?
Volgens Zuid-Afrika gaan de acties van het Israƫlische leger in Gaza verder dan het recht op zelfverdediging. Het land beschuldigt Israƫl ervan dat ze met de aanvallen op Gaza uit zijn op de vernietiging van het Palestijnse volk.
Zuid-Afrika wijst daarbij in de aanklacht onder meer op het hoge dodenaantal in Gaza, de aanvallen op ziekenhuizen en de dreigementen van IsraĆ«lische politici om Gaza ‘onbewoonbaar te maken’ en ‘alle Palestijnen weg te sturen uit Gaza’. Waarom spant juist Zuid-Afrika deze rechtszaak aan? Met al deze acties heeft IsraĆ«l volgens Zuid-Afrika te weinig gedaan om een genocide, het uitroeien van een groep, te voorkomen. Daarom sleept het land IsraĆ«l nu voor het Internationaal Gerechtshof.
De regering van Zuid-Afrika heeft al veel langer kritiek op IsraĆ«l, vertelt Afrika-correspondent Sophie van Leeuwen. De Zuid-Afrikaanse president Ramaphosa noemde IsraĆ«l eerder zelfs al een ‘apartheidsstaat’,Ā waarin de Palestijnen worden onderdrukt.Ā Van Leeuwen: ”De regeringspartij van Zuid-Afrika steunt de Palestijnse zaak al tientallen jaren. Zij vinden dat de Palestijnen in Gaza in een vorm van apartheid leven.Ā ” De apartheid was de vorige eeuw in Zuid-Afrika het systeem waarbij zwarte Zuid-Afrikanen werden achtergesteld door en gescheiden van de witte Zuid-Afrikanen.Ā Volgens president Ramaphosa kan Zuid-Afrika,Ā met het verleden van apartheid,Ā nu alleen maar steun geven aan de Palestijnen.
Hoe reageert Israƫl op deze aanklacht?
Kort gezegd: woedend. De IsraĆ«lische president Herzog zei dinsdag dat er ‘niets belachelijker en afschuwelijker is dan deze rechtszaak’. Maar IsraĆ«l neemt de rechtszaak wel serieus, vertelt Midden-Oosten-correspondent Olaf Koens.
Koens: ”IsraĆ«l trekt zich weinig aan van wat de rest van de wereld denkt over de oorlog in Gaza. Kritiek van internationale organisaties werd de afgelopen weken aan de kant geschoven. Maar dit keer gaat IsraĆ«l wel verschijnen bij het Internationaal Gerechtshof om zich te verdedigen.”
IsraĆ«l zal zich beroepen op het recht op zelfverdediging, zegt Koens. ”IsraĆ«l zal beargumenteren dat het in zijn recht staat, en schuift alle verantwoordelijkheid voor het leed in Gaza in de schoenen van Hamas, dat op 7 oktober IsraĆ«l aanviel.”
Een woordvoerder van de Israƫlische regering heeft daarnaast laten weten dat Israƫl zal willen aantonen hoe het land burgerslachtoffers probeert te vermijden.
Wat kunnen voor Israƫl de gevolgen zijn?
Zuid-Afrika zet in deze rechtszaak hoog in,Ā vertelt Van Leeuwen.Ā ”Het land hoopt dat belangrijke IsraĆ«lische kopstukken, zoals premier Netanyahu, worden gearresteerd Ć©n dat er een einde komt aan het geweld tegen de Palestijnen.”
Toch lijkt dat in deze rechtszaak niet op het spel te staan.Ā Midden-Oostencorrespondent Koens: ”Het Internationaal Gerechtshof behandelt geschillen tussen landen, maar het is een papieren tijger. Zelfs als er een duidelijke uitspraak komt,Ā dan kan IsraĆ«l die alsnog naast zich neerleggen.Ā Dat deed Rusland in 2022 ook, toen het land werd bevolen om de invasie in OekraĆÆne onmiddellijk op te schorten.”
Veel belangrijker is volgens Koens de reputatieschade die een uitspraak voor IsraĆ«l kan hebben. Koens: ”Deze zaak past in een breder geheel, waarin we zien dat het protest tegen IsraĆ«l wereldwijd toeneemt. De gevolgen van een duidelijke uitspraak van het hof,Ā waarin IsraĆ«l wordt opgeroepen om de oorlog op te schorten,Ā kunnen het land nog verder in het nauw brengen.
Het is volgens Koens dan ook de reden dat Israƫl er nu voor kiest om zich nu wel te verdedigen tegen de aanklacht van Zuid-Afrika.
Hoe gaat de rechtszaak eruitzien?
Deze week zijn eerst beide landen aan het woord. Donderdag mag Zuid-Afrika als eerste zijn aanklacht verder toelichten. Een dag later mag Israƫl een verklaring afleggen aan het hof. De rechtszaak over de vraag of Israƫl zich schuldig heeft gemaakt aan genocide kan jaren duren.
WƩl kan het Internationaal Gerechtshof binnen enkele weken Israƫl bevelen om, in afwachting van het proces, de oorlog met Hamas in Gaza te staken. Dat kan gebeuren als Zuid-Afrika het hof ervan weet te overtuigen dat de acties van Israƫl onder genocide kunnen vallen.
-rtlnieuws.nl-