Rusland zet druk aan het front en Oekraïne heeft niet alleen een gebrek aan artilleriegranaten en drones. Veel soldaten zijn gesneuveld, gewond of uitgeput. Er moeten dus meer dienstplichtigen worden opgeroepen. De verdeeldheid over hoe dat moet gebeuren is groot, ziet NU.nl in Oekraïne.
Het is moeilijk om Dmytro een lafaard te noemen. Terwijl de stad Severodonetsk begin 2022 werd weggevaagd door de Russen, reed hij de rakettenregen tegemoet om burgers te evacueren. Toch leeft de 39-jarige ondernemer uit Donetsk, nu woonachtig in Dnipro, constant in angst. Niet voor Russisch artillerievuur, maar voor een plotselinge en onvrijwillige toetreding tot het Oekraïense leger.
Dmytro volgt groepen op Telegram waarin wordt doorgegeven waar militairen aan het ronselen zijn. Om checkpoints op bepaalde wegen te mijden, rijdt hij soms een paar uur om. “Rekruteren gaat niet altijd volgens de regels: ze plukken gewoon mannen van straat”, zegt hij tegen NU.nl. “Je loopt nietsvermoedend in een fuik en dan staan er opeens zes geüniformeerde mannen met grote geweren om je heen. Probeer dan maar eens rustig uit te leggen dat ze geen wettelijke basis hebben om je mee te nemen.”
Het is Dmytro twee keer gelukt om zich vrij te praten. Hij kan de relevante passages uit het wetboek zo opdreunen, inclusief paragraafnummers. Maar wat als de ronselaars op een dag gewoon weigeren te luisteren? “Dan grijpen ze je bij een arm en word je achter in een busje gegooid: ‘Niks mee te maken, het is oorlog! Hup, naar het mobilisatiecentrum!'”
Grote noodzaak leidt tot misstanden bij rekrutering
De druk om meer Oekraïense dienstplichtigen op te roepen is enorm. Een Russisch offensief maakt vorderingen, dankzij het overwicht van manschappen, munitie en materieel van het veel grotere buurland.
Over Oekraïense verliezen zijn geen betrouwbare cijfers beschikbaar, maar op begraafplaatsen in het hele land verschijnen bijna dagelijks nieuwe rustplaatsen bedekt met blauw-gele vlaggen. De meeste Oekraïense militairen hebben in het afgelopen jaar minder dan tien dagen verlof gehad. Na twee jaar strijd hebben ze nog geen zicht op aflossing.
Verhalen over en video’s van militaire rekruteerders die hun boekje te buiten gaan doen al maanden de ronde op sociale media in Oekraïne. Ze zetten mannen vast of nemen hun paspoorten in, om hen te dwingen zich op een later tijdstip te melden, terwijl ze wettelijk niet bevoegd zijn tot dat soort acties. Een advocaat uit het westen van Oekraïne vertelde in december vorig jaar aan The New York Times dat het leger haar cliënt had opgeroepen, totdat zij tussenbeide kwam. Het betrof een man met een verstandelijke beperking.
-nu.nl-