Nog niet alle stemmen zijn geteld in de VS, maar de uitslag is duidelijk: Joe Biden en Donald Trump koersen beiden zonder problemen af op een herhaling van hun krachtmeting in 2020. ‘Super Tuesday’ bracht geen goed nieuws voor Trumps uitdager Nikki Haley.

Voor Republikein Haley bood Super Tuesday weinig aanknopingspunten om haar campagne voort te zetten. Haar eerdere winst in Washington D.C. vertaalde zich niet naar de naastgelegen staat Virginia, zoals haar team had gehoopt. Haley boekte alleen een nipte overwinning in de piepkleine staat Vermont, waar Republikeinse kiezers relatief gematigd zijn.

Haley staat onder grote druk vanuit haar partij om uit de race te stappen, zodat de Republikeinen een blok kunnen vormen achter Trump. Senator Lindsey Graham zei op CNN dat hij dat van Haley verwacht, omdat hij haar kent als een “teamspeler”.

Wil Haley proberen haar relatie met Trump te repareren, dan zal ze haar steun aan hem duidelijk moeten uitspreken en zich moeten voegen naar zijn politiek, rechtser dan waar zij campagne op voerde.

Hoe stevig Trump die Republikeinse Partij in zijn greep heeft, werd op Super Tuesday nogmaals onderstreept. In twee andere relatief gematigde staten in het noordoosten, Maine en Massachusetts, rekende hij zonder moeite af met Haley. Elders kwam zijn voormalige VN-ambassadeur ook niet bij hem in de buurt. In de loop van de nacht bleven de afgevaardigden binnenstromen voor Trump.

De oud-president koerst daarmee af op een bijzonder vroege veiligstelling van de Republikeinse partijnominatie voor de presidentsverkiezingen in november. Waarschijnlijk heeft hij voor het einde van deze maand de 1.215 benodigde afgevaardigden verzameld, terwijl de voorverkiezingen nog tot juni lopen.

Haley mag dan vrijwel geen kans meer maken, haar campagne heeft wel laten zien dat een flink deel van de Republikeinse kiezers liever een andere

presidentskandidaat dan Trump heeft. Mochten zij besluiten om in november thuis te blijven, dan kan dat problematisch zijn voor de oud-president.

Ook Biden stoomt richting partijnominatie

President Biden had nog minder concurrentie te vrezen dan Trump. Dat is niet ongebruikelijk voor een zittende president die voor een tweede termijn gaat.

Alleen in Amerikaans-Samoa leed Biden een nederlaag. Daar won de relatief onbekende zakenman Jason Palmer vier van de zes afgevaardigden. Palmer was de enige Democraat die campagne voerde in het overzeese gebied, waar inwoners niet mogen stemmen tijdens de presidentsverkiezingen. Nog geen honderd kiezers kwamen opdagen voor de voorverkiezing.

Bidens enige overgebleven landelijke Democratische rivaal is Dean Phillips, een lid van het Huis van Afgevaardigden uit Minnesota. Philips lijkt vooral nog mee te doen om zijn eigen naamsbekendheid te vergroten. Hij stelt dat Biden de enige Democraat is die in november van Trump kan verliezen. Zijn campagne heeft weinig teweeggebracht binnen de Democratische Partij.

Phillips grapte dinsdag op X dat zelfs Haley het beter doet bij de Democratische achterban dan hij.

Problematischer voor Biden is de verdeeldheid bij de Democraten over zijn aanpak van de Gazaoorlog. Een campagne om uit protest niet op Biden, maar op ‘uncommitted’ (niet-gebonden) te stemmen, wist eind februari 13 procent van de kiezers te overtuigen in Michigan. Die blanco proteststem was in Minnesota nog groter, met zo’n 19 procent.

Presidentscampagne kan nu echt losbarsten

De campagneteams van Biden en Trump beschouwen deze week als aftrapmoment voor de strijd tussen hun kandidaten. Biden houdt op donderdag zijn State of the Union, een jaarlijkse toespraak waarin de president het Congres en het volk vertelt hoe het land ervoor staat.

Tijdens een triomfantelijke speech op Super Tuesday noemde Trump zijn concurrent “de slechtste president ooit” en bekritiseerde hij het migratiebeleid van de regering-Biden. De president schreef op zijn beurt op X dat “miljoenen

kiezers” hebben laten zien “dat ze klaar zijn om terug te vechten tegen Donald Trumps extreme plan om ons achteruit te brengen”.

De volgende dag met meerdere voorverkiezingen is 12 maart. Dan gaan de inwoners van Georgia, Hawaï, Mississippi en Washington naar de stembus. Op 19 maart zijn dat Arizona, Florida, Illinois, Kansas en Ohio.

De Republikeinse Nationale Conventie, waar de afgevaardigden de presidentskandidaat van hun partij selecteren, vindt plaats van 15 tot en met 18 juli. De Democraten houden hun partijconventie van 19 tot en met 22 augustus.

-nu.nl-