Een verplicht klimaatdoel voor Shell is onwettelijk en inefficiënt. Bovendien is de CO2-plicht die de rechter in 2021 oplegde onredelijk hoog, stelde het bedrijf woensdag. Shell vindt dat de wereld eerst minder kolen moet gaan gebruiken.

Tegelijkertijd moet Shell ruimte houden om olie en gas te leveren. Dat betoogde de oliegigant woensdag tijdens de tweede dag van het hoger beroep in de baanbrekende klimaatzaak van Milieudefensie. Nadat beide partijen dinsdag voor het eerst aan het woord waren gekomen, kreeg Shell nu een hele dag om zijn standpunt toe te lichten.

In 2021 besloot de rechter dat Shell zijn uitstoot in 2030 met 45 procent moet hebben verlaagd. Dat geldt voor de eigen uitstoot, maar ook die van alle klanten die benzine, kerosine en gas van Shell verbranden. In de praktijk betekent het dat Shell veel minder fossiele brandstoffen moet gaan verkopen.

Volgens Shell mag de rechter het bedrijf geen verplicht CO2-doel opleggen. Maar het percentage dat de rechtbank koos, is volgens het bedrijf zeker te hoog. Shell verkoopt alleen olie en gas, terwijl de komende jaren vooral het gebruik van kolen sterk omlaag moet.

De advocaat van Shell wees op het meest ambitieuze klimaatscenario van het Internationaal Energieagentschap (IEA). Daarin moet het gebruik van kolen tussen 2019 en 2030 ruim halveren, terwijl de uitstoot door gas en olie met ‘slechts’ 20 tot 30 procent daalt: minder dus dan van Shell wordt geëist. Met dat scenario blijft de opwarming van de aarde beperkt tot rond de 1,5 graden.

Shell wil gasverkoop laten groeien

Het gerechtshof legde de vinger op de zere plek door Shell te vragen hoeveel het bedrijf zijn verkopen van olie en gas dan wél wilde verlagen. De advocaat van het bedrijf moest antwoorden dat de verkoop van vloeibaar aardgas de komende jaren nog 20 tot 30 procent zal stijgen. De olieproductie blijft tot 2030 gelijk.

Dat beeld past in de conclusie van denktanks als Carbon Tracker, die zeggen dat de plannen van Shell nog niet in lijn zijn met de afspraken uit het Parijsakkoord. Die vereisen dat het gebruik van olie en gas ook flink gaat dalen.

Shell investeert nog altijd een stuk meer in olie- en gasproductie dan in duurzame energie. Maar het oliebedrijf zegt wel in de “kopgroep” te zitten, omdat het vergeleken met andere oliebedrijven veel geld in groene energie steekt.

Bovendien zegt het bedrijf alleen te reageren op vraag uit de markt. Het is volgens het bedrijf aan overheden om ervoor te zorgen dat mensen en bedrijven kunnen verduurzamen en overstappen op groene alternatieven.

‘CO2-doel kan tot hogere uitstoot leiden’

Volgens Shell mag een rechtbank het bedrijf geen CO2-reductiebevel opleggen, omdat de politiek moet bepalen hoeveel de uitstoot omlaaggaat en welke sectoren als eerst aan de beurt zijn. Maar het bevel zou ook niet het beoogde effect hebben. “Het opleggen van het reductiebevel kan zelfs leiden tot een toename van de wereldwijde emissies”, stelde Shell-advocaat Tiemen Drenth.

Volgens hem zal een concurrent dan de olie en gas leveren die het bedrijf niet meer mag verkopen. En als Shell de productie uit bepaalde olievelden stopzet, kan de winning worden hervat door een ander bedrijf dat daarbij meer vervuiling veroorzaakt.

Shell ziet aardgas als “transitiebrandstof” die in sommige gevallen zelfs kan zorgen voor minder klimaatverandering. “Wanneer het gas het verbruik van kolen vervangt, draagt Shell feitelijk bij aan het verlagen van de wereldwijde emissies”, zei advocaat Daan Lunsingh Scheurleer.

Bij de productie van staal of elektriciteit met gas komt minder CO2 vrij dan met kolen. Shell zei niet hoeveel van zijn gasverkoop in deze klimaatvriendelijke categorie zou vallen.

Experts aan beide zijden

Shell haalt verklaringen van verschillende deskundigen aan om te bewijzen dat het bevel van de rechter niet effectief is. Ondertussen wijst Milieudefensie naar andere experts, die zeggen dat het bevel van de rechter wél effect heeft.

Het is de vraag of die discussie überhaupt uitmaakt voor het oordeel van het hof. Want de lagere rechter besloot in 2021 nog dat Shell een zorgplicht had om zijn eigen CO2-uitstoot sterk te verlagen, ongeacht het effect daarvan op de wereldwijde uitstoot.

Donderdag krijgt Milieudefensie de hele dag om te beargumenteren waarom het oorspronkelijke vonnis van de rechtbank in stand moet blijven. Volgende week volgt nog een laatste zittingsdag, waarop het hof beide partijen ondervraagt over hun standpunten.

-nu.nl-