De voortvluchtige veroordeelden Desi Bouterse en Iwan Dijksteel houden zich al ruim vijf maanden schuil. De samenleving vraagt steeds ‘wat doet de pg’, ‘wat doet de politie’, maar volgens procureur-generaal (pg) Garcia Paragsingh is de vraag ‘wat doet de regering’? Voor de opsporing en aanhouding van dit tweetal en alle andere gezochte personen, is het Openbaar Ministerie (OM) afhankelijk van de politie, zegt Paragsingh aan Starnieuws.

Die werkarm loopt al jaren mank door een gebrek aan middelen om de opsporingstaak naar behoren te doen. “Ik ben afhankelijk van de informatie van de inlichtingendiensten. Zij en andere politiediensten kampen met een tekort aan middelen.” De pg merkt op dat de aanhouding van Bouterse een kwestie van tijd is.

Paragsingh bladert door de lijst met de broodnodige middelen. Die kreeg ze van de politie, na haar bezoek aan de afdeling Bestrijding Zware Criminaliteit van het Korps Politie Suriname. Op de vele A-4tjes komen onder andere voor voertuigen, computers tot aan optische middelen als camera’s en nachtkijkers. Vorig jaar april

ging de pg ertoe over om een deel uit de geïnde boetegelden (twintig procent) wederom over te maken voor de politie. Die zijn echter bij lange na niet genoeg voor de operationele zaken.

Integriteit

Als alle middelen voorhanden waren, hadden de inlichtingendienst kunnen voorkomen dat gezochte verdachten en veroordeelde personen, hadden kunnen vluchten? Paragsingh reageert hierop resoluut: “Dan komen we op het punt van integriteit van de inlichtingendiensten”, en stelt verder: “Al zijn de middelen niet adequaat, je beweegt je in de samenleving”.

Op het parket zit men niet achterover leunend in een stoel met de handen achter het hoofd, wachtend op de tips van buiten. Die komen mondjesmaat binnen. “We hebben enkele tips over Bouterse ontvangen, maar na uitwerking bleek de informatie op niets uit te lopen.”

De vervolgingsbaas blijft hoopvol gestemd. Zij heeft alle vertrouwen in de politie onder leiding van de in maart 2024 aangestelde korpschef Bryan Isaacs. “Hij roeit met de beschikbare middelen en is bezig met interne mutaties. “Ik kan op het niveau van procureur-generaal contact hebben met collega’s, maar ook zij zijn weer afhankelijk van hun opsporingsdiensten”, legt Paragsingh uit. “Ik krijg geen rechtstreekse informatie van buitenlandse diensten. Dat gebeurt op politie-politie niveau en de contacten zijn vrij goed.”

Tipgeld en beloningen

Suriname kent het fenomeen tipgeld en beloning niet. “We hebben gewoon de middelen niet voorhanden.” In het buitenland beschikken Openbare Ministeries over een eigen kas en is het wettelijk geregeld dat burgers die anonieme informatie geven die leidt tot case-oplossingen of aanhoudingen, daarvoor tipgeld of uitgeloofde beloningen ontvangen.

Bouterse is op 16 december 2023 voor het laatst publiekelijk gezien tijdens een NDP-bijeenkomst in partijcentrum Ocer. De zwaar beveiligde Bouterse – team van privé en staatsveiligheid – verliet het podium via de achterzijde na zijn ingekorte toespraak tot de achterban. Partijgenoten hadden hem die avond opgeroepen om niet naar de uitspraak op 20 december 2023 te gaan. Op die dag bevestigde het

Hof van Justitie Bouterse’s vonnis in eerste aanleg: twintig jaar celstraf, maar ging niet mee met de eis van het OM voor onmiddellijke gevangenneming.

Het vonnis werd een dag later, op 21 december aan partijen betekend. Vanaf dit moment was het OM aan zet om het vonnis uit te voeren. Er volgde contact tussen het parket en de advocaat Irvin Kanhai, raadsman van Bouterse en de overige vier veroordeelden, die ook celstraffen kregen. Kanhai uitte de wens om gratie te willen aanvragen. De wet biedt veroordeelden acht werkdagen de tijd voor deze optie. Het OM keek tandenknarsend toe; het kon en mocht wettelijk niet verder handelen. Behalve de acht werkdagen zaten ook de feestdagen hiertussen.

Eerste week januari verliep de termijn voor gratieverzoek, de advocaat zei vervolgens twee keer af voor een gesprek met het OM en de pg reageerde afwijzend op een verzoek van een nieuw advocatenteam. Op 10 januari 2024 gaf de pg de last tot executie uit: de veroordeelden moesten zich op 12 januari aanmelden om hun gevangenisstraf uit te zitten. Bouterse en Benny Brondenstein bij Penitentiaire Inrichting te Santo Boma en Ernst Gefferie, Stephanus Dendoe en Dijksteel, bij Penitentiaire Inrichting Duisburglaan. “We hadden de afspraken lopen met de advocaat”, vertelt Paragsingh.

Nieuwe wenselijkheden

Drie veroordeelden meldden zich 12 januari 2024 bij de Penitentiaire Inrichting te Santo Boma aan. Twee van hen hadden een doktersattest en de locatie van de inrichting werd veranderd naar Santo Boma. Bouterse en Dijksteel kwamen niet opdagen. Er volgde weer overleg met de advocaat. Santo Boma was geen optie voor zijn cliënt Bouterse en na overleg kwam het Zorghotel in beeld. “We hebben de last tot executie veranderd in, aanmelden bij het Zorghotel. En alle veiligheidsdiensten geïnformeerd.” Er kwamen steeds nieuwe wenselijkheden zoals: opname van Dijksteel in het Zorghotel. Het OM weigerde de opname van Dijksteel, die was immers niet ziek en moest naar Santo Boma.

Terugblikkend zegt Paragsingh: “Tot op het laatste moment gaf zijn advocaat ons de verzekering dat Bouterse zich om 18.00 uur zou aanmelden”. Toen hij niet opdaagde gaf de pg de opdracht aan de politie: opsporen en aanhouden. De woonadressen van Bouterse en Dijksteel werden aangedaan en na het interne opsporingsbericht, volgden de nationale en internationale opsporingsberichten.

“Wij hebben op geen enkel moment de indruk gekregen dat Bouterse niet meewerkte aan de uitvoering van het vonnis. Of dat hij zich onvindbaar zou maken. De aanhouding is een kwestie van tijd”, benadrukt Paragsingh en verwijst naar de recente aanhouding van de gezochte Joël ‘Bordo’ Martinus door de Braziliaanse politie op basis van een door Interpol Suriname uitgegeven Red Notice.

-snc.com-