‘Donkere’ zuurstof die niet gemaakt wordt door planten ontdekt op bodem oceaan

23 July 2024

Comments: 0

Wetenschappers hebben op de bodem van de Grote Oceaan een grote hoeveelheid zuurstof ontdekt. Deze wordt niet gemaakt door planten, maar door stenen die bepaalde metalen bevatten. De wetenschappers noemen het ‘donkere zuurstof’.

Lang werd aangenomen dat de zuurstof die mensen inademen alleen op natuurlijke wijze ontstaat door fotosynthese. Bij dat proces zetten levende wezens onder invloed van zonlicht koolstofdioxide om in zuurstof. Onder meer bomen, algen in de oceaan en zelfs enkele bacteriën zijn daartoe in staat.

Maar zonlicht reikt niet tot de bodem van de Grote Oceaan, op zo’n 5 kilometer diepte. De zuurstof die de wetenschappers daar aantroffen werd gemaakt door ronde, zwarte stenen. Die werken als een soort natuurlijke batterijen, schrijven de onderzoekers in Nature Geoscience.

De zogenoemde ‘geobatterijen’ zijn stenen die bestaan uit metalen zoals kobalt, mangaan en nikkel. Die samenstelling zorgt ervoor dat de stenen met elkaar reageren en onderling elektrische stroom opwekken.

“Door de elektrische lading wordt het zeewater gesplitst in de elementen zuurstof en waterstof”, zeggen Franz Geiger en onderzoeksleider Andrew Sweetman. “Wanneer je één batterij in een zaklamp stopt, doet die het niet. Maar bij twee heb je genoeg spanning. Met deze stenen op de oceaanbodem is hetzelfde aan de hand.”

Onderzoekers bang dat stenen opgevist worden

Sweetman zegt tegen BBC News dat hij de ontdekking al eerder deed, maar toen negeerde. “Ik ontdekte in 2013 al een grote hoeveelheid zuurstof in de complete duisternis van de zeebodem. Ik dacht toen dat het een fout was, want ik had altijd geleerd dat zuurstof alleen door fotosynthese gemaakt wordt.”

Omdat deze manier van zuurstof aanmaken volledig anders is dan tot nu toe werd aangenomen, spreken de onderzoekers van ‘donkere zuurstof’. Sweetmans collega-zeebioloog Nicholas Owens noemt de ontdekking “een van opwindendste ontdekkingen in de recente geschiedenis van oceaanwetenschap.”

De ontdekking werpt volgens Sweetman en Geiger nieuwe vragen op over het ontstaan van het leven. De onderzoekers willen het proces nu verder onderzoeken. Wel zijn ze bang dat bedrijven de stenen willen opvissen en zo het ecosysteem in de Grote Oceaan verstoren.

-nu.nl-