President Chandrikapersad Santokhi heeft in het district Nickerie ongeveer 130 grondpapieren uitgereikt, waarvan 80 toewijzingsbeschikkingen en de rest bereidverklaringen. Sieuw Ramsukul, directeur Algemeen Beheer van het ministerie van Grondbeleid en Bosbeheer (GBB) benadrukt dat er hard gewerkt wordt aan het oplossen van de vele grondproblemen in het land. Hij geeft aan dat de president op 31 augustus 2024 niet specifiek voor dit doel naar Nickerie was gekomen, maar al andere programma’s op de agenda had staan. Op verzoek van de president heeft de directeur een aantal beschikkingen meegenomen om uit te reiken.

“Burgers wachten vaak jaren op grondpapieren, en in sommige gevallen worden percelen zelfs onrechtmatig afgepakt”, zegt Ramsukul. Hij legt uit wat de procedure is voor grondaanvragen, of het nu gaat om nieuwe aanvragen, verlengingen van grondhuur of omzetting van erfpacht naar grondhuur. Alle aanvragen moeten worden ingediend bij het Domeinkantoor. Na adviezen van de grondinspectie, de districtscommissaris (dc) en eventuele andere instanties, wordt een bereidverklaring opgemaakt. Met de bereidverklaring moet de aanvrager binnen zes maanden een perceel-ID laten maken en bepaalde bedragen betalen. Na goedkeuring volgt dan de toewijzingsbeschikking. “Maar dan ben je er nog niet”, voegt de directeur toe. De beschikking moet binnen vier maanden worden ingeschreven bij GLIS, anders moet alles opnieuw.

Een groot probleem is dat percelen van burgers soms onrechtmatig worden ingenomen en uitgegeven aan anderen, vooral in het district Wanica. Ramsukul is bezig dit aan te pakken door beschikkingen van onrechtmatige personen te laten vervallen en in te trekken. Hiervoor moest eerst een akkoord worden bereikt met GLIS. “In Nickerie is afgelopen zaterdag al een eerste beschikking van een onrechtmatige persoon vervallen verklaard. De komende tijd zullen meer van dit soort intrekkingen volgen om de problemen op te lossen. De burgers mogen niet telkens benadeeld worden.”

President Santokhi heeft opdracht gegeven om de achterstanden voor 31 december in te halen. De directeur heeft al data vastgesteld voor wanneer het ministerie naar welke districten gaat voor de uitreikingen. Tegelijkertijd wordt er gewerkt aan de reorganisatie van het Domeinkantoor en de Grondinspectie om processen te versnellen. “Een groot probleem is dat landmeters perceelkaarten maken zonder goed te controleren of het om vrij domein gaat”, merkt de GBB-directeur op. Binnenkort wordt een tuchtcollege ingesteld voor landmeters die fouten maken, en er komt ook een tuchtcollege voor taxateurs.

Er zijn al enkele verbeteringen doorgevoerd voor burgers. Zo is de betaling van de grondhuurcanon vereenvoudigd en verhoogd. Op donderdag 5 september wordt een database voor grondzaken gelanceerd. Hierdoor kunnen burgers hun grondaanvragen vanuit huis uploaden en de status ervan volgen. Ramsukul erkent dat burgers vaak veel te lang moeten wachten, soms wel 70 jaar. Maar hij belooft verbetering nu hij is aangesteld. “In september moeten burgers al duidelijk verbetering merken.