Januari is wereldwijd uitgeroepen tot Baarmoederhalskanker Bewustwordingsmaand, met als doel het vergroten van kennis over deze ziekte en het belang van preventie en vroege detectie te benadrukken.
Baarmoederhalskanker ontstaat in de baarmoederhals, het onderste deel van de baarmoeder dat aansluit op de vagina. In Suriname is deze vorm van kanker de op één na belangrijkste doodsoorzaak onder vrouwen, met jaarlijks naar schatting 60 tot 70 nieuwe gevallen. Opvallend is dat ongeveer 80% van deze diagnoses in een vergevorderd stadium plaatsvinden, wat de overlevingskansen aanzienlijk verkleint.
Het humaan papillomavirus (HPV) is verantwoordelijk voor bijna alle gevallen van baarmoederhalskanker. HPV is een veelvoorkomend virus dat wordt overgedragen via seksueel contact. Hoewel de meeste HPV-infecties vanzelf verdwijnen zonder symptomen, kunnen aanhoudende infecties leiden tot ernstige gezondheidsproblemen, waaronder baarmoederhalskanker. Met name HPV-typen 16 en 18 zijn verantwoordelijk voor ten minste 70% van alle gevallen van deze kanker.
Preventie speelt een cruciale rol in het terugdringen van baarmoederhalskanker. Vaccinatie tegen HPV wordt sterk aanbevolen voor meisjes en jongens tussen de 9 en 13 jaar, bij voorkeur voordat zij seksueel actief worden. Het vaccin biedt bescherming tegen de meest voorkomende en gevaarlijke HPV-typen. Daarnaast is regelmatige screening essentieel voor vrouwen vanaf 30 jaar om eventuele afwijkingen vroegtijdig op te sporen en tijdig te behandelen.
Het ministerie van Volksgezondheid in Suriname, ondersteund door de Pan-Amerikaanse Gezondheidsorganisatie (PAHO), heeft een Nationaal Strategisch Plan voor preventie en bestrijding van baarmoederhalskanker 2021-2030 ontwikkeld. Dit plan beoogt een gecoördineerde en integrale aanpak van deze ziekte als volksgezondheidsprobleem.
Tijdens deze bewustwordingsmaand worden vrouwen aangemoedigd om zichzelf te informeren, zich te laten vaccineren en regelmatig te laten screenen. Door gezamenlijke inspanningen op het gebied van preventie, vaccinatie en vroege detectie kan baarmoederhalskanker in de toekomst aanzienlijk worden teruggedrongen.