NAVO-baas Mark Rutte en de Amerikaanse president Donald Trump hebben in hun openingsspeech bij de NAVO-top hun vertrouwen in het bondgenootschap uitgesproken. De lidstaten stemmen woensdag over een verhoging van de defensie-uitgaven. Bij het persmoment ging ook veel aandacht naar Iran.

Rutte benadrukte in zijn openingsspeech met Trump waarom de top in Den Haag zo belangrijk is. “We komen samen op een gevaarlijk moment.” Het hoofdthema van de bijeenkomst is de verhoging van de defensie-uitgaven van 2 tot 5 procent van het bruto binnenlands product.

Trump rekent erop dat de andere NAVO-landen woensdag instemmen met de forse verhoging van hun defensiebudget. Toch is de Amerikaanse president er niet volledig zeker van. “We moeten op de stemming wachten, er gebeuren soms gekke dingen.”

Demissionair premier Dick Schoof zei dat de NAVO op het punt staat om “geschiedenis te schrijven”. Volgens de premier bestond na de Koude Oorlog de hoop dat de banden met Rusland zouden normaliseren. “Een illusie die voorgoed uiteenspatte toen Rusland Oekraïne op brute wijze binnenviel.”

De Duitse bondskanselier Friedrich Merz verwacht op de NAVO-top “grote overeenstemming” over de verhoging van de NAVO-norm. Volgens hem gaat het bondgenootschap een “historische” top tegemoet. Ook Merz stelt dat de stijging hard nodig is vanwege de Russische dreiging.

Orbán vindt Rusland geen probleem

Er zijn ook landen die kritisch zijn over het opschroeven van de defensie-uitgaven tot 5 procent. Spanje stelt dat het een uitzondering kan vormen. De Spaanse minister van Economie benadrukte woensdagochtend dat Spanje “voldoende blijft uitgeven”, maar hij herhaalde ook het verzet van de regering tegen het plan.

De Hongaarse president Viktor Orbán ziet niet Rusland, maar de concurrentiepositie van Europa als een bedreiging. Ook heeft de NAVO volgens hem niets te zoeken in Oekraïne.

Rutte over Trump: ‘Man van vrede’

Ondanks de belangrijke stemming stond het persmoment voor een groot deel in het teken van Iran. Vorige week bombardeerde de VS nucleaire doelen in Iran na hevige aanvallen over en weer tussen Iran en Israël.

Rutte noemde Trump een “man van vrede” en vindt dat Trump een belangrijk signaal heeft afgegeven door de “enorme militaire kracht” van de Verenigde Staten daarvoor in te zetten.

De Amerikaanse president werd door een journalist gevraagd naar zijn bedoeling met artikel 5 van de NAVO. Daarin staat dat een aanval op één lidstaat, een aanval op alle lidstaten is. Trump zaaide dinsdag verwarring door te zeggen dat die zin op verschillende manieren te interpreteren is. “We staan volledig aan hun zijde”, zei hij nu.

-nu.nl-