Maandag 19 april 2021- De plotselinge aankondiging van twaalf grote Engelse, Spaanse en Italiaanse clubs om buiten de bestaande bonden om een eigen Super League op te richten, leidde zondag tot een stortvloed aan negatieve reacties. Hoe zien de plannen er precies uit? En waarom willen de clubs dit eigenlijk?
De Europese voetbalwereld schudt op zijn grondvesten. Real Madrid, FC Barcelona, Atlético Madrid, Manchester City, Manchester United, Liverpool, Chelsea, Tottenham Hotspur, Arsenal, Juventus, AC Milan en Internazionale zijn de twaalf clubs die zondag lieten weten een eigen afgesloten competitie te beginnen. Op de zondag online verschenen website doen de clubs hun plannen beknopt uit de doeken. De twaalf clubs trokken zich zondag al terug uit de ECA, de belangenvereniging van 109 Europese clubs, ten teken dat het menens is.
De Super League krijgt een gesloten systeem zonder degradatie. De competitie moet gaan bestaan uit vijftien vaste deelnemers (waaronder de twaalf oprichters) die niet kunnen degraderen en vijf clubs die zich jaarlijks kunnen kwalificeren. “Door de beste clubs en de beste spelers elke week samen te brengen, levert de Super League drama en opwinding die we nooit eerder in het voetbal hebben gezien”, schrijft de Super League. De twintig clubs worden in twee competities van tien verdeeld, met achttien doordeweekse wedstrijden. De beste clubs plaatsen zich voor de knock-outfase. In de weekenden blijven de topclubs actief in de eigen competitie. De competitie moet “zo vroeg als praktisch mogelijk” van start gaan. Er is ook een Super League voor vrouwen voorzien.
De Champions League is niet langer lucratief genoeg. De twaalf clubs vinden de sportieve status en financiële opbrengsten van de Champions League niet voldoende. De topclubs speelden dit jaar onder meer groepsduels tegen bescheiden clubs als FC Midtjylland, Stade Rennes, Club Brugge, Shakhtar Donetsk en FC Krasnodar. Voor de multinationals die de topclubs sponsoren zijn dat nauwelijks interessante wedstrijden. De zekerheid van achttien groepsduels in de grootste stadions in Europese metropolen is commercieel veel aanlokkelijker. Het ontbreken van degradatie, naar Amerikaans model, zorgt voor nog meer zekerheid.
De timing van de bekendmaking is geen toeval. Plannen voor de oprichting van een Europese Super League bestaan al sinds de jaren negentig. Vaak werd de dreiging van de komst van de Super League ingezet als drukmiddel tegen de UEFA, die om die reden de laatste jaren steeds meer Champions League-tickets aan de clubs uit de grote landen vergaf. Maandag staat een UEFA-bijeenkomst gepland waarin de CL-opzet van 2024 tot en met 2027 moet worden besloten.
Er ligt een voorstel op tafel voor uitbreiding van 32 naar 36 clubs, met twee wildcards voor de hoogst geklasseerde clubs op de UEFA-ranking die zich niet weten te plaatsen via hun eigen competitie. In de praktijk zullen deze wildcards steevast naar Engelse, Spaanse, Duitse, Italiaanse of Franse clubs gaan, waarmee de toplanden dus al tegemoetgekomen worden. Door een dag voor de UEFA-vergadering de Super League aan te kondigen, lijken de clubs een nóg voordeligere Champions League-opzet te willen afdwingen. Al kan het ook betekenen dat ze de Super League nu écht willen doorzetten.
Nederland staat buitenspel. De relatief kleine Nederlandse voetbalmarkt is niet interessant genoeg voor de twaalf grote clubs. De KNVB, Ajax en de andere clubs werden zondag dan ook compleet verrast door de aankondiging. De enige manier waarop een Nederlandse club af en toe zou kunnen deelnemen aan de mogelijke nieuwe competitie, is via een van de vijf kwalificatieplekken. Daarvan is op dit moment nog niet duidelijk hoe die eruit moet gaan zien. Ajax is juist nadrukkelijk betrokken geweest bij de nieuwe opzet van de Champions League, omdat de club structureel bij de Europese top wil aanhaken.
Voetbalfans zijn boos, óók de fans van de twaalf deelnemende clubs. Met een emotionele tirade verwoordde voormalig Manchester United-verdediger Gary Neville hoe de meeste voetbalfans over de Super League denken. Hij walgt van de mogelijke nieuwe competitie, waar ‘zijn’ club een prominente rol in speelt. “De enigen die van deze plannen profiteren zijn hedgefondsen, oligarchen en een handjevol toch al steenrijke clubs, waarvan velen in eigen land ondanks hun financiële voorsprong vaak matig presteren”, laat Football Supporters Europe, een vereniging die de fans van 48 clubs vertegenwoordigt, weten. Maar ook de fans van de twaalf Super League-clubs zijn allerminst gelukkig. “Samen met de supportersgroepen van de andere Engelse clubs laten we weten hartgrondig tegen deze beweging te zijn”, meldt de supportersvereniging van Tottenham Hotspur. De fanclub van Arsenal noemt de plannen “de dood van Arsenal als een sportief instituut”.
De Super League stuit ook op weerstand van andere clubs. Borussia Dortmund, Bayern München en Paris Saint-Germain willen (in elk geval voorlopig) niet meedoen, terwijl ze het beoogde aantal vaste deelnemers moesten aanvullen tot vijftien. Daarnaast zijn ook de vele kleinere clubs uit de belangrijkste Europese competities fel tegen, uit vrees dat hun competitie minder waard en dus minder aantrekkelijk wordt.
Kunnen de UEFA en FIFA deze bom onder het voetbal nog onschadelijk maken? Vooral de Europese voetbalbond UEFA is woedend en kondigde al aan dat clubs die aan de Super League deelnemen, niet meer aan hun nationale competities mogen meedoen en dat hun spelers worden geweerd uit de nationale teams. De KNVB steunt de UEFA hierin, al is het de vraag of dat juridisch standhoudt.
En zelfs de Britse premier Boris Johnson bemoeide zich er al mee. Hij noemt het plan “zeer schadelijk” voor het voetbal. De Franse president Emmanuel Macron liet op zijn beurt weten blij te zijn dat Franse clubs weigeren deel te nemen en de UEFA te steunen om de komst van de competitie te voorkomen.
-nu.nl-