Zaterdag 20 november 2021 – Als meesterbrein in het ‘Dream Team’ van Josep Guardiola was Xavi een van de grote architecten van de glorietijd van FC Barcelona. Ruim tien jaar later moet de Catalaan als relatief onervaren trainer de kwakkelende grootmacht reanimeren. Is de opvolger van Ronald Koeman dé verlosser? “Als er iemand is die het zou moeten kunnen, is hij het.”

Boudewijn Zenden trof in de kleedkamer een achttienjarige Xavi toen hij in 1998 door toenmalig trainer Louis van Gaal naar Barcelona werd gehaald. De oud-speler van PSV zag toen al een potentiële trainer in de Spanjaard, ondanks diens jonge leeftijd.

“Hij werd het brein van het elftal. Hij nam de verantwoordelijkheid om altijd aanspeelbaar te zijn, de bal te ontvangen en zijn medespelers te coachen en aan te sturen”, herinnert Zenden zich. “Natuurlijk kan je niet ver in de toekomst kijken, maar hij had wel de potentie om trainer te worden. Hij had oog voor tactiek en kon als geen ander het spel lezen. Hij was de nieuwe Guardiola.”

Nu, ruim twintig jaar later, staat Xavi voor zijn debuut als trainer van de club waar hij groot werd. Zaterdag om 21.00 uur is stadgenoot Espanyol de eerste tegenstander in het nieuwe tijdperk. Zonder grote sterren en met een nagenoeg lege portemonnee moet de oud-middenvelder de in verval geraakte grootmacht terugbrengen naar de top.

Zijn terugkeer leidde in ieder geval al tot uitzinnige taferelen in Barcelona. Ruim tienduizend supporters scandeerden onlangs zijn naam bij zijn presentatie in Camp Nou en voorzitter Joan Laporta sprak van “een heel belangrijke dag voor de club”. Maar hoe is Xavi als trainer?

Voor Xavi is de bal een ‘schat’
Als kind van La Masía – de jeugdacademie van Barcelona – staat Xavi voor het Barcelona-voetbal. In een college voor het YouTube-account The Coaches’ Voice, dat een maand geleden verscheen, noemt hij de bal “een schat en geen bom” en doceert hij zijn filosofie. “Het is duidelijk dat mijn teams de bal hebben. Ik lijd als ik de bal niet heb”, vertelt hij onder meer in de video. “Dat had ik als speler en nog meer als trainer.”

De hand van Xavi was zichtbaar bij Al Sadd, de Qatarese club waar hij in 2019 als trainer begon nadat hij er zijn spelersloopbaan had afgesloten. Op video’s is te zien hoe de spelers het tiki-takavoetbal proberen te spelen zoals Barcelona in zijn hoogtijdagen.

In het emiraat wordt hij ‘El Professor’ genoemd. Hij won in ruim twee jaar tijd vijf prijzen met de succesvolste club van Qatar, waaronder vorig jaar de landstitel. “Hij heeft zichzelf daar op de kaart gezet”, aldus Zenden.

Xavi was zo geliefd dat Al Sadd aanvankelijk weigerde om de coach naar Barcelona te laten gaan. Pas na het betalen van de afkoopsom van 5 miljoen euro, die volgens Spaanse media voor de helft door Xavi zelf werd betaald, was zijn terugkeer in Camp Nou een feit.

Hoewel Zenden Xavi een “heel vriendelijke man” noemt, kan de Catalaan ook streng zijn. Volgens AS stelde de coach op zijn eerste werkdag bij FC Barcelona tien regels op om de discipline aan te scherpen, waaronder verplicht eten op de club en een herintroductie van het boetesysteem.

‘Hoeveel slechter kan het nog gaan?’
Volgens Zenden staat Xavi door de financiële malaise van FC Barcelona voor een “moeilijke opgave”. De club is afgezakt naar de negende plaats in La Liga, heeft meer dan 1 miljard euro schuld en kan daardoor geen grote aankopen doen.

“Maar je kunt het ook omdraaien: hoeveel slechter kan het nog gaan? Hij zal zo goed en zo kwaad als het kan jeugd proberen in te passen. Maar ook dat gaat niet helemaal vanzelf. Het is bepaald geen gespreid bedje”, aldus de 54-voudig international van Oranje.

“Ze zullen wel het een en ander van hem accepteren. Het voordeel is dat hij de mensen, het systeem en de lijnen die er lopen kent. Als er iemand is die het zou moeten kunnen, is hij het. Hij heeft ook de gunfactor, meer dan bij anderen.”

Maar ook voor Xavi zal het krediet bij tegenspoed niet oneindig zijn. Kijk maar naar clubicoon Koeman, zegt Zenden. “Er worden toch resultaten verwacht. Is dat momenteel eerlijk om te eisen? Niet echt. Maar bij een club als Barcelona is dat wel het geval.”

-nu.nl-